2023-2024 оқу жылы МАД тобының желтоқсан айының циклограммасы
Тәрбиелеу-білім беру процесінің циклограммасы
Топ: Мектепалды даярлық сынып 0
Балалардың жасы: 5жас
Жоспардың құрылу кезеңі : 04 - 08 желтоқсан 2023-2024 оқу жылы
Күн тәртібі | Дүйсенбі | Сейсенбі | Сәрсенбі | Бейсенбі | Жұма | ||||||||||||||||||
Балаларды қабылдау | Мұғалімнің балалармен қарым-қатынасы: отбасы туралы жеке әңгімелесу, қарым-қатынас және көтеріңкі көңіл-күй орнатуға ойындар ұйымдастыру. Жағымды жағдай орнату | ||||||||||||||||||||||
Тақпақ жаттау. Мен анамнан қалмаймын! Онсыз ешқайда бармаймын! Айтыңдаршы, менсіз Жарты күн өмір мүмкін бе? Анаммен бірге ас үйде де, Істерге бірге барамыз, Екеуміз мультикті бірге көреміз, Алмұртты бөліп жейміз. | Психогимнастика «Бүгін өзіңді қалай сезінесің?» Балаларға әртүрлі көңіл-күй реңктері бейнеленген карта ұсынылады. Балалар оның көңіл-күйіне, досының, анасының, мысықтың және т. б. көңіл-күйіне ұқсас біреуін таңдайды | Саусақ гимнастикасы Фигураларды орындау Мақсаты: ұсақ моториканы дамыту. «Үйшік» Құбыр және шатыры бар үй тұр, Мен балконға серуенуге шықтым. «Көзілдірік» Әжей көзілдірік киді Немересін көрді. «Орындық» Аяғы, арқасы және орындық – Міне, таңқаларлық орындық | Психогимнастика «Жақсы көңіл-күй» Анам дүкенге барды: «Печенье мен кәмпит сатып аламын», - деді ол. «Бірге шай ішіп, бассейнге барамыз». Бала қуаныштан секіре бастады. Осы кезде музыка естіледі. Белсенді қозғалыстар: жүру, секіру. Мимика: күлімсіреу. | Саусақ гимнастикасы Біз базарға бардық, Алмұрт пен құрма көп, Лимон, апельсин бар, Қауын, қара өрік, мандарин. Біз қарбыз сатып алдық, Бұл ең дәмді жүк. (Өлеңнің әр жолында саусақтарды біріктіру, бірақ алақан біріктірілмейді.) | |||||||||||||||||||
Ата-аналармен әңгімелесу, кеңес беру | Ата-аналармен әңгіме: Балалардың тазалығы жөнінде кеңес беру | Ата-аналармен әңгіме:Ата- аналарға балаларын ертеңгілік жаттығуға үлгертіп алып келулерін ескерту. | Ата-аналармен әңгіме: Балалардың жетістік пен дәрежесі үшін емес, сол қалпында сөзсіз қабылдап жақсы көретініңізді сездіріңіз. | Ата-аналармен әңгіме: Ата-аналарға балаларды тамақтарын тауысып жеуге үйретулерін ескерту. | Ата –аналармен әңгіме: «Дұрыс тамақтануға баулу» | ||||||||||||||||||
Балалардың дербес әрекеті (баяу қимылды ойындар, үстел үсті ойындары, бейнелеу әрекеті, кітаптар қарау және тағы басқа әрекеттер) | «Зат не үшін қажет?» дидактикалық ойын Мақсаты: балалардың тапқырлығын, белсенділігін және ойлау дербестігін дамыту; балалардың тұрмыстық заттардың, құралдардың маңызы туралы білімін бекіту; оларға ұқыпты қарауға тәрбиелеу | «Әрекетті бағала» дидактикалық ойыны. Мақсаты: сюжеттік суреттердің көмегімен балалардың жақсы және жаман істер туралы идеяларын дамыту; іс-әрекеттерді сипаттау және бағалау; сезімталдыққа, қайырымдылыққа тәрбиелеу. | «Қармақ» ойыны Мақсаты: орнында секіру жаттығулары; ептілікті, қимылдарды үйлестіруді, зейінді дамыту | «Бөлшектен үй құрастыр» дидактикалық ойын Мақсаты: үй мен автобустың бөліктерін табуға үйрету; балалардың шеңбер, шаршы, тіктөртбұрыш туралы білімдерін бекіту; зейінді, көзді, табандылықты дамыту | «Әрекетті таңда» дидактикалық ойыны Мақсаты: балалар сөздігінде етістікті белсендіруді жалғастыру | ||||||||||||||||||
Ұйымдастырылған іс-әрекетке дайындық | Әңгіме «Адам қандай болуы керек?» Мақсаты: адамның жеке басының кейбір қасиеті туралы білімді бекіту (мейірімділік, жауаптылық, адамгершілік, адалдық) | «Адам неге сенуі керек?» ойыны (Доппен шеңберде) Мақсаты: адамның өмірі жақсаруы үшін оған не сену керектігін білу. Өйткені, өмір игі істерге беріледі | «Мен кіммін?» Мақсаты: туыстық байланыстарды білу (кім кімге керек): Мен анамын, ал сен маған кімсің? Кімнің үлкен, кімнің кіші екенін атай білу | «Өз қорқыныштарың туралы айт» жаттығуы Мақсаты: балалардағы нақты қорқыныштарды анықтау; өз қорқыныштары туралы ашық айту қабілетін дамыту | Балалардың жұмбақ ойлап шығаруы Мақсаты: адам туралы жұмбақтар жасауға үйрету (дене мүшелері, ішкі органдар туралы); сөздік қорын кеңейту | ||||||||||||||||||
Білім беру ұйымының кестесі бойынша ұйымдастырылған іс-әрекет | 1 - ұйымдастырылған іс-әрекет | ||||||||||||||||||||||
Сауат ашу негіздері Міндеті: Сөздерді дыбыстық талдау: сөздегі дыбыстардың ретін, дауысты және дауыссыз дыбыстарды анықтау Мақсаты үш дыбысты сөздерге дыбыстық талдау жасауға үйрету Күтілетін нəтиже: Жасайды: үш дыбысты сөздерге дыбыстық талдау жасайды. Түсінеді: дауысты дыбыстардың жуан жəне жіңішке, дауыссыз дыбыстардың қатаң, ұяң, үнді болып бөлінетінін. Қолданады: сөздерді буынға бөлуді, дыбыстарды ажыратады – Балалар, біз бүгін үш дыбыстан тұратын сөздерге дыбыстық талдау жасауды үйренеміз. Педагог балаларға сөзге дыбыстық талдау жасауды түсіндіреді. 1. Ең бірінші берілген сөзді білуіміз керек. 2. Сөзде неше буын, неше дыбыс бар екенін анықтауымыз керек. 3. Сөздегі дыбыстардың дауысты, дауыссыз екенін анықтау. 4. Дауысты дыбыстардың жуан, немесе жіңішке екенін анықтау керек. 5. Дауыссыз дыбыстардың қатаң, ұяң, үнді екенін анықтау керек. Педагог дыбыстық талдау барысында сызбада дауысты дыбыстарды қызыл дөңгелекпен, дауыссыз дыбыстарды көк дөңгелекпен белгілейтінін естеріне түсіреді. Ал балалар, ойнайық. Ойнайық та ойлайық. Қандай жұмбақ болса да Шешпей оны қоймайық. Балалар, мен сендерге әріпті жұмбақ жасырамын. Сендер оны табыңдар. 1. «Оюда» бармын. «Допта» бармын «Түнде» жоқпын -Мен сонда қандай дыбыспын? («О» дыбысы) -Дұрыс. (Тақтаға «Оо» дыбысын ілу.) Доп, қоян сөздеріне дысыбтық талдау жасау. | Қазақ тілі педагогының ұйымдастыруымен. | Сауат ашу негіздері Міндеті: Сөздерді дыбыстық талдау: сөздегі дыбыстардың ретін, дауысты және дауыссыз дыбыстарды анықтау Мақсаты үш дыбысты сөздерге дыбыстық талдау жасауға үйрету Күтілетін нəтиже: Жасайды: үш дыбысты сөздерге дыбыстық талдау жасайды. Түсінеді: дауысты дыбыстардың жуан жəне жіңішке, дауыссыз дыбыстардың қатаң, ұяң, үнді болып бөлінетінін. Қолданады: сөздерді буынға бөлуді, дыбыстарды ажыратады – Балалар, біз бүгін үш дыбыстан тұратын сөздерге дыбыстық талдау жасауды үйренеміз. Педагог балаларға сөзге дыбыстық талдау жасауды түсіндіреді. 1. Ең бірінші берілген сөзді білуіміз керек. 2. Сөзде неше буын, неше дыбыс бар екенін анықтауымыз керек. 3. Сөздегі дыбыстардың дауысты, дауыссыз екенін анықтау. 4. Дауысты дыбыстардың жуан, немесе жіңішке екенін анықтау керек. 5. Дауыссыз дыбыстардың қатаң, ұяң, үнді екенін анықтау керек. Педагог дыбыстық талдау барысында сызбада дауысты дыбыстарды қызыл дөңгелекпен, дауыссыз дыбыстарды көк дөңгелекпен белгілейтінін естеріне түсіреді. Ал балалар, ойнайық. Ойнайық та ойлайық. Қандай жұмбақ болса да Шешпей оны қоймайық. Балалар, мен сендерге әріпті жұмбақ жасырамын. Сендер оны табыңдар. 1. «Оюда» бармын. «Допта» бармын «Түнде» жоқпын -Мен сонда қандай дыбыспын? («О» дыбысы) -Дұрыс. (Тақтаға «Оо» дыбысын ілу.) Доп, қоян сөздеріне дысыбтық талдау жасау. | Қазақ тілі педагогының ұйымдастыруымен. | Сауат ашу негіздері Міндеті:Сөздерді дыбыстық талдау: сөздегі дыбыстардың ретін, дауысты және дауыссыз дыбыстарды анықтау Мақсаты үш дыбысты сөздерге дыбыстық талдау жасауға үйрету Күтілетін нəтиже: Жасайды: дыбыстық талдау жасайды. Түсінеді: сөздің құрамында дауысты, дауыссыз дыбыстар болатынын түсінеді. Қолданады: сызбаға сəйкес сөзді анықтайды Сағат сөздерінің дыбыстық сызбасын тақтаға іледі. Сағат сөздеріне дыбыстық талдау жасайды. Қалған балалар орындарында талдау жасайды, Сағат сөзін баяу айтып, сөздегі əр дыбыстық дыбысталуына назар аударыңдар. – сағат сөзінде неше буын бар? – Дұрыс айтасыңдар,бекі буын, өйткені екі дауысты дыбыс бар. Бірінші дыбыс – С дыбысы. – С дыбысы дауысты дыбыс па, əлде дауыссыз дыбыс па? – С дыбысы – қатаң дауыссыз дыбыс, өйткені айтылғанда тек салдырдан жасалады. – Қандай түспен белгілейміз? – Көк түсті дөңгелекпен белгілейміз. Педагог екінші дыбысты айқындап Сааабын сөзін оқиды. – А дыбысы дауысты ма, дауыссыз ба? – Дұрыс айтасыңдар, дауысты дыбыс. Дауысты жуан дыбыс па, əлде жіңішке дыбыс па? Жуан дауысты дыбыс, өйткені [а] дыбысы айтылған кезде тіл артқа жиырылып, үсті дөңестеледі, бұлай дауысты жуан дыбыстар жасалады, жасалу жолына қарап дауысты жуан дыбысқа жатқызамыз. Қызыл түсті дөңгелекпен белгілейміз. Сабын сөзін буынға бөлу | |||||||||||||||||||
Үзіліс : «Әуедегі атыс» | |||||||||||||||||||||||
ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ ОЙЫНДАР Мен қандай адаммын ? Әр қатысушы өзінің жағымды , жағымсыз қасиеттерін айтады . Сол бойынша қорытынды жүргізіледі . | Ойын: «Әуедегі атыс» қимылды ойыны Мақсаты: Балалар бібірімен қарым-қатынасты нығайту, тез қимылдау. Ойынның шарты: Бұл сайыста оқушылар қызыл түс (өз қалауыңыз бойынша да таңдауға болады) жасыл түсті үрленген шар беріп, арасын түзу сызық етіп бормен сызып қоясыз. Музыка ырғағымен өз шарларын қарсыласына лақтыру керек. Қай бала жылдам сол жеңіске жетеді. | ||||||||||||||||||||||
2 - ұйымдастырылған іс-әрекет | |||||||||||||||||||||||
Математика негіздері Міндеті - -Айлар, жыл мезгілдері туралы түсініктерді қалыптастыру, олардың ретін білу және атау Мақсаты айлардың атауларын жыл мезгілдеріне қарай таныстыру . Күтілетін нәтижелер: меңгереді: жыл айларының реттілігімен таныстыру. түсінеді: жыл мезгілдерінің маусымдық айырмашылықтарын; қолданады: жыл мезгілдерінің, айлардың олардың реттілігімен айту дағдысы Педагог қуыршақты жыл мезгіліне сай киіндіруді ұсынады. Тақтадағы баланың суреті бойынша маусымға қарай киім таңдауға көмек көрсету. Қуыршақтың есімін қойып, жыл мезгіліне сай киіндіруге көмектеседі. – Далада күн суық болғанда қалай киіну керек? Ал күн ыстық болғанда ше? Педагог 18-кесте бойынша жыл мезгілінің суретін көрсетеді, балалар қуыршаққа киім таңдайды | Сөйлеуді дамыту Міндеті: Табиғат құбылыстарын сипаттауда заттар мен нысандардың ерекшеліктерін білдіретін сөздерді дұрыс таңдау, Мақсаты Қыс мезгілінің ерекшеліктерін түсіндіру Күтілетін нәтиже: Жасайды:жаттаған өлеңнің тақырыбын және авторын біледі, дауыссыз дыбыстардың түрлерін ажыратады, сұрақтарға жауап береді; Түсінеді: күзден кейін қыс мезгілі келетінін, суретші тілінде «табиғатты пейзаж» деп айтатынын, қарды ақ мақтаға, көбелекке теңеуге болатынын; Қолданады:суретке қарап өлеңді жаттайды Қазір біз "Алғашқы қар " өлеңімен танысамыз О, керемет, керемет! \ Бейне аппақ көбелек. Ақша қар жай көлбеңдеп, Қонып жатыр жерге кеп. Дидактикалық ойын: )Қай мезгіл? Қыс мезгі туралы балаларға кеңінен таныстыру | Математика негіздері Міндеті - -Айлар, жыл мезгілдері туралы түсініктерді қалыптастыру, олардың ретін білу және атау Мақсаты айлардың атауларын жыл мезгілдеріне қарай таныстыру . Күтілетін нәтижелер: меңгереді: жыл айларының реттілігімен таныстыру. түсінеді: жыл мезгілдерінің маусымдық айырмашылықтарын; қолданады: жыл мезгілдерінің, айлардың олардың реттілігімен айту дағдысы Педагог қуыршақты жыл мезгіліне сай киіндіруді ұсынады. Тақтадағы баланың суреті бойынша маусымға қарай киім таңдауға көмек көрсету. Қуыршақтың есімін қойып, жыл мезгіліне сай киіндіруге көмектеседі. – Далада күн суық болғанда қалай киіну керек? Ал күн ыстық болғанда ше? Педагог 18-кесте бойынша жыл мезгілінің суретін көрсетеді, балалар қуыршаққа киім таңдайды | Сөйлеуді дамыту Міндеті: Табиғат құбылыстарын сипаттауда заттар мен нысандардың ерекшеліктерін білдіретін сөздерді дұрыс таңдау, Мақсаты Қыс мезгілінің ерекшеліктерін түсіндіру Күтілетін нәтиже: Жасайды:жаттаған өлеңнің тақырыбын және авторын біледі, дауыссыз дыбыстардың түрлерін ажыратады, сұрақтарға жауап береді; Түсінеді: күзден кейін қыс мезгілі келетінін, суретші тілінде «табиғатты пейзаж» деп айтатынын, қарды ақ мақтаға, көбелекке теңеуге болатынын; Қолданады:суретке қарап өлеңді жаттайды Қазір біз "Алғашқы қар " өлеңімен танысамыз О, керемет, керемет! \ Бейне аппақ көбелек. Ақша қар жай көлбеңдеп, Қонып жатыр жерге кеп. Дидактикалық ойын: )Қай мезгіл? Қыс мезгі туралы балаларға кеңінен таныстыру | Математика негіздері Міндеті - -Айлар, жыл мезгілдері туралы түсініктерді қалыптастыру, олардың ретін білу және атау Мақсаты айлардың атауларын жыл мезгілдеріне қарай таныстыру . Күтілетін нәтижелер: меңгереді: жыл айларының реттілігімен таныстыру. түсінеді: жыл мезгілдерінің маусымдық айырмашылықтарын; қолданады: жыл мезгілдерінің, айлардың олардың реттілігімен айту дағдысы Педагог қуыршақты жыл мезгіліне сай киіндіруді ұсынады. Тақтадағы баланың суреті бойынша маусымға қарай киім таңдауға көмек көрсету. Қуыршақтың есімін қойып, жыл мезгіліне сай киіндіруге көмектеседі. – Далада күн суық болғанда қалай киіну керек? Ал күн ыстық болғанда ше? Педагог 18-кесте бойынша жыл мезгілінің суретін көрсетеді, балалар қуыршаққа киім таңдайды | |||||||||||||||||||
Үзіліс: Аз қимылды ойындар «Жалауша» | |||||||||||||||||||||||
« Өкпені еріту » жаттығуы Тып- тыныш денеңізді бос ұстап отырыңыз .Өзіңізді қаракөлеңкеде театрда отырмын деп есептеңіз Алдыңыздағы шағын сахнаға ( ең жек көретін, көргіңіз келмейтін ) сіз кешіруге тиісті адамды қойыңыз. Мейлі ол сізді қазір ренжітсін , бұрын ренжітсін ,қазір өмірде бар болсын , әлде өмірден өтіп кетті ме , оған мән бермеңіз .Көз алдыңызға елестеткенде оның жағдайы жақсы , жүзіне күлкі үйірілген жағдайда болуы керек . Оны бақытты деп біліңіз . Бірнеше минут оның жүзін анық көз алдыңызда ұстап тұрыңыз . Сонан соң барып ол бейнемен қоштасыңыз . Сіз кешірген адам кетісімен сіз өзіңізді сахнаға қойыңыз. Өзіңізді де тек жақсы жағдайда елестетіңіз . Бақытты , күлкі үйірілген жүзбен тұрыңыз . Бұл әлемдегі жақсылық барлығыңызға да тең жететінін ұғыңыз . | Ойын: «Жалауша» | ||||||||||||||||||||||
3 - ұйымдастырылған іс-әрекет | |||||||||||||||||||||||
Дене шынықтыру педагогының ұйымдастыруымен | Музыка педагогының ұйымдастыруымен | Дене шынықтыру педагогының ұйымдастыруымен | Музыка педагогының ұйымдастыруымен | Дене шынықтыру педагогының ұйымдастыруымен | |||||||||||||||||||
Үзіліс: «Торғайлар мен тор» қимылды ойыны | |||||||||||||||||||||||
Тіл гимнастикасы «Р»-ға тілің келе ме? Қаламқасқа «тұр», - деші, Қарындашқа «жүр», - деші. «Қара қарындашты Қаламқас алып тұр», - деші, Ал енді өзің-ақ «Р-р-р-р», - деші. | Ойын: «Торғайлар мен тор» қимылды ойыны Мақсаты: Топпен қарым-қатынасты нығайту, тез қимылдау. Ойынның шарты:Балалар екі топқа бөлінеді. Бір топ алаңның ортасында қол ұстасып шеңбер құрып айналып жүреді. Сол топ тор болып саналады. Екінші топ- торғайлар. Тәрбиеші торды ашыңдар дегенде 1-ші топтың ойыншылары қолдарын көтереді.( Қол ұстасып айналып жүреді) Торғайлар шеңбердің ішіне кіреді, тез қайта шығуға тырысады. Тәрбиеші «торды жабыңдар» дегенде 1-ші топтың ойыншылары қолдарын түсіреді. Тордың ішінде қалып қойған балалар шеңберге қосылады. Сөйтіп 1-3 торғай қалғанша ойнайды. | ||||||||||||||||||||||
4 - ұйымдастырылған іс-әрекет | |||||||||||||||||||||||
Көркем әдебиет Міндеті: - Өлеңді жатқа, мәнерлеп, интонациямен айту (қыс) Мақсаты өлеңді дауыс ырғағымен, логикалық екпінмен жаттауға дағдыландыру. Күтілетін нəтижелер: Жасайды: өлеңді мəнерлеп жатқа оқиды; Түсінеді: өлең мазмұнын түсінеді; Қолданады: қыс мезгілі туралы өз ойын айтады. Суретте жылдың қай мезгілі бейнеленген? Қыста табиғатта қандай өзгерістер болады? Сурет бойынша қыс туралы əңгіме құра. Балалардың көңіл күйі қандай? Қыс мезгілінде қандай ойындарды ойнайсың? 2. Кім қайда ойнайды? Сызып қос. 3. Жұмбақты шеш. Ақ көрпесін тұйықтап, Қыстай жатар ұйықтап. (Қар) .«Қайсысы артық?» ойыны. Ойын шарты: Тақтаға əр мезгілдің киімдері ілінеді. Осылардың ішінен артық киімді табады. Қазір біз ақын ағаларың Абдрахман Асылбековтың «Қыс» өлеңімен танысамыз. | Қоршаған ортамен таныстыру Міндеті: Жануарлардың тірі тіршілік иесі екендігін бақылау және себеп-салдарлық байланыстарды ажырату: жануарлар қозғалады (жүреді, жүгіреді, секіреді, ұшады, қозғалады); қоректенед. Мақсаты Табиғат бұрышын мекендейтін атжалман, теңіз шошқасы сынды тіршілік иелері туралы білімдерін жетілдіру Күтілетін нəтижелер: жасайды:жанды табиғат бұрышын мекендейтін жануарлардың бірнеше түрін атап көрсетеді. түсінеді: олардың өздеріне тән белгілерін, қимылдарын, мінез-құлқын, қандай тамақ жейтінін түсінеді. қолданады: оларға күтім жасаудың қарапайым тәсілдерін пайдалана алады Педагог «Текше» техникасын пайдалана отырып, «Жанды табиғаттың бір бұрышын мекендейтіндер» тақырыбында салыстыру, ұқсас заттарды табу, сараптау, пайдалану, пікірін дәлелдеуді ұсынады. Тәрбиеленушілер текшені лақтырып, оның қай бүйірімен түскенін және не «айтып» тұрғанын табады: Сипатта – балалар табиғаттың бір бұрышын мекендейтін жануарды сипаттайтын белгілерді мейлінше көбірек атап беруі тиіс. Салыстыр – балалар қыс пен күздік арасындағы айырмашылықтар мен ұқсастықтарды анықтауы тиіс. Ұқсас заттарды тап – тақпақтың үстел үстіндегі суретке сәйкес келетін жерлерін тауып, үзінді оқу (балықтар, атжалман, теңіз шошқасы, қояын, тасбақа). Талда – жанды табиғаттың бір бұрышын мекендейтін жануарлардың дене мүшелерін атап көрсету керек. Пайдалан – балалар табиғаттың бұрышына тән элементтердің суреттерін көптеп салуы тиіс. Дәлелде – балабақшадағы жануарлар тіршілік ететін бұрыштың пайдалы жақтарын дәлелдеу қажет. Әліппе-дəптермен жұмыс істеу. Досыңмен бірге бұл жануарлардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын тап. Қоянның қорегін қарындашпен қоршап сыз. Бұйра тотықұстың суретін боя. Балаларды «Ұқсайды – ұқсамайды» дидактикалық ойынына қатысуға шақырады. Балалардың бірі белгілі бір жануардың атын жасырып, сипаттайды. Қалғандары оның атын табады. | Көркем әдебиет Міндеті: - Өлеңді жатқа, мәнерлеп, интонациямен айту (қыс) Мақсаты өлеңді дауыс ырғағымен, логикалық екпінмен жаттауға дағдыландыру. Күтілетін нəтижелер: Жасайды: өлеңді мəнерлеп жатқа оқиды; Түсінеді: өлең мазмұнын түсінеді; Қолданады: қыс мезгілі туралы өз ойын айтады. Балалар, қараңдаршы, мына суреттен не көріп тұрсыңдар? – Қыс мезгілінде қандай өзгерістер болады? – Қыс мезгілі сендерге ұнай ма? – Қар қандай? (Əдемі, үлкен, кішкентай, нəзік, жеңіл, үлпілдек, ақ). – Кейде қар өте қалың жауады. Қарды үйіп, сырғанақ жасаймыз. Шанамен сырғанаймыз. – Бүгін ақын Абдрахман Асылбековтың «Қыс» өлеңімен танысамыз. Өлең – əдеби жанрдың бір түрі екенін естеріне түсіру. Өлең сөз адамның жан тебіренісін əсерлі етіп жеткізеді. Айрықша сезімдерді ұйқас сөздермен суреттейді. Өлең ұнады ма? – Авторы кім? – Өлең қалай аталады? – Неліктен қысты қызық дейміз? – Қыста дала қандай болады? – Неліктен қысты жақсы көресің | Қоршаған ортамен таныстыру Міндеті: Жануарлардың тірі тіршілік иесі екендігін бақылау және себеп-салдарлық байланыстарды ажырату: жануарлар қозғалады (жүреді, жүгіреді, секіреді, ұшады, қозғалады); қоректенед. Мақсаты Табиғат бұрышын мекендейтін атжалман, теңіз шошқасы сынды тіршілік иелері туралы білімдерін жетілдіру Күтілетін нəтижелер: жасайды:жанды табиғат бұрышын мекендейтін жануарлардың бірнеше түрін атап көрсетеді. түсінеді: олардың өздеріне тән белгілерін, қимылдарын, мінез-құлқын, қандай тамақ жейтінін түсінеді. қолданады: оларға күтім жасаудың қарапайым тәсілдерін пайдалана алады Педагог «Текше» техникасын пайдалана отырып, «Жанды табиғаттың бір бұрышын мекендейтіндер» тақырыбында салыстыру, ұқсас заттарды табу, сараптау, пайдалану, пікірін дәлелдеуді ұсынады. Тәрбиеленушілер текшені лақтырып, оның қай бүйірімен түскенін және не «айтып» тұрғанын табады: Сипатта – балалар табиғаттың бір бұрышын мекендейтін жануарды сипаттайтын белгілерді мейлінше көбірек атап беруі тиіс. Салыстыр – балалар қыс пен күздік арасындағы айырмашылықтар мен ұқсастықтарды анықтауы тиіс. Ұқсас заттарды тап – тақпақтың үстел үстіндегі суретке сәйкес келетін жерлерін тауып, үзінді оқу (балықтар, атжалман, теңіз шошқасы, қояын, тасбақа). Талда – жанды табиғаттың бір бұрышын мекендейтін жануарлардың дене мүшелерін атап көрсету керек. Пайдалан – балалар табиғаттың бұрышына тән элементтердің суреттерін көптеп салуы тиіс. Дәлелде – балабақшадағы жануарлар тіршілік ететін бұрыштың пайдалы жақтарын дәлелдеу қажет. Әліппе-дəптермен жұмыс істеу. Досыңмен бірге бұл жануарлардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын тап. Қоянның қорегін қарындашпен қоршап сыз. Бұйра тотықұстың суретін боя. Балаларды «Ұқсайды – ұқсамайды» дидактикалық ойынына қатысуға шақырады. Балалардың бірі белгілі бір жануардың атын жасырып, сипаттайды. Қалғандары оның атын табады. | Шығармашылық Жапсыру Айдарлы әтеш.Түлкі. Міндеті: - - Шынайы бейнесіне қарап және ойдан пішіндері мен өлшемі әртүрлі таныс заттарды мүсіндеу - Жапсырудың түрлі әдістері қолдану - Қағаз цилиндрлерден (тақия, сәукеле, кимешек және т.б.) және қолғап құрастыру Мақсаты -- Үлгі бойынша балаларды қайшымен қиюға үйрету. жапсыруда бірнеше бөліктерден бейнелерді суреттеуге баулу;түстердің тану білімін тексеру.Тілдерін дамыту.Саусақтың ұсақ бұлшық еттерінің қозғалысын жетілдіру.Жануарларды қорғауға тәрбиелеу. Үй құстарын қалай күтіп-баптау керек? -Өте дұрыс.Мен сендерге жұмбақ жасырамын. -Бұрап қойған сағаттай, Айқайлайды таң атпай -Ол не? -Әтешке назар аударайық.Әтештің басында несі бар? -Қанатын қалай атауға болады? Билингв.комп.:тауық-курица,әтеш-петух,айдар-гребешок. -Әтештің айдары,сақалы,қауырсыны бар екен.Енді үлестірмелі материалдың қалай қию жолдарын түсіндірейін. -Алдымен дөңгелектеп басын қиямыз.Одан кейін бұрыштарын шығара отырып,кеудесін қиып аламыз. Сергіту сәті. «Балапандар» ойыны.Бәрі бірігіп топ -Ку-ка-ре-ку! -Қыт-қыт! -Қаңқ-қаңқ!,изеп амандасады. -Жем,су беру керек. -Әтеш. -Айдары бар. -Қауырсын. Үлгіні тамашалайды. Қайталайды. Әтештің дене бөліктерін атап,көрсетеді,ажыратады. Мұқият тыңдайды Асықпай ұқыпты жұмыс жасауға тырысады. Б/р қолдарын екі жаққа созып жоғары –төмен сермейді.Балапан сияқты жүгіріп,мойындарын алға созып,қолдарын артқа жіберіп,су ішкен бейнені жасайды. Қиып алған бөліктерін үлгі б/ша жапсырады.Жұмыс орындарын реттейді болып ойнайды. -Қалған бөліктерін асықпай қию керек,өйткені ойық тұстарын абайлап қимасаң,дұрыс болмай қалады н/се басқа жері қиылып кетуі мүмкін.Енді осы қиып алған бөліктерді үлгі бойынша жапсырамыз. Жұмыс барысында жеке жұмыс жүргізу Қор/ды Балалардың жұмыстарын мадақтап,бағалау Көрме ұйымдастыру Күтілетін нәтиже: Білуі тиіс:әтештің таңертең шақыратынын Түсінігі: «айдар», «қауырсын» сөздерінің дұрыс қолданылуын Көрсете алуы: үйлестіре отырып жапсыру | |||||||||||||||||||
Серуенге дайындық | Киімдерді реттілікті сақтап дұрыс киінуге үйрету. | Киімдерді реттілікті сақтап дұрыс киінуге үйрету. | Киімдерді реттілікті сақтап дұрыс киінуге үйрету. | Киімдерді реттілікті сақтап дұрыс киінуге үйрету. | Киімдерді реттілікті сақтап дұрыс киінуге үйрету. | ||||||||||||||||||
Серуен | Аспанды бақылау Мақсаты:табиғаттың әдемілігін сезініп, «аспан» сөзімен таныстыру, табиғатқа деген сүйіспеншілікке тәрбиелеу, тiлдерін дамыту. Тәрбиеші балалардың назарын аспанға аударады. | Желді бақылау Мақсаты:балаларды табиғат құбылыстары, желдің соғуын, желдің бағытын, жылдамдығын бақылауға ажырата білуге үйрету. Тәрбиеші балалармен қай жақтан жел соғып тұрғаның бақылайды. | Күнді бақылау Мақсаты: балаларға адамдар, жануарлар мен өсімдіктер әлемі үшін күннің маңызы зор екендігін ұғындыру. Байқампаздық, бақылай білу қабілеттерін дамыту. Қыста күн қысқарады, жылуы аз болады, сондықтан қыста күн суық болатындығы туралы түсінік беру. | Су бетіне қатқан мұзды бақылау Мақсаты: Судың әр түрлі қасиетімен таныстыру, табиғатта болатын өзгешеліктерді бақылай білуге үйрету, табиғатты аялауға тәрбиелеу, сөздік қорларын дамыту. | Қарды бақылау Мақсаты: Қоршаған ортаның әсемдігін сезіне білуге үйрету; қардың қасиетімен таныстыру. Терезеден жауып тұрған қарды бақылау. Қар ұлпаларына қараңдаршы, олар әр түрлі пішінде біреуі үлкен кесек болса, тағы бірі орташа,кішкентай яғни қаршықтар әртүрлі пішінді екен. Қар бізге терезеден жылтырап көрінеді. Олардың әдемі пішінін тамашалаңдар. Жұмбақ: Жылт-жылт етеді, Ұстасақ еріп кетеді. (қар) | ||||||||||||||||||
Балалармен жеке жұмыс | «Сиқырлы суреттер» | «Қандай пішін жетіспейді?» | «Сиқырлы қап» Мақсаты: Балаларға дыбыстарды дұрыс айтуға үйрету, заттарды тануға баулу. | «Кім шапшаң?» Мақсаты: Есту қабілетін дамыту. Балаларды дауысқа еліктіру. | «Құстар фабрикасы» Мақсаты: Бір тыныс алғанда үш-төрт сөз айта білу. | ||||||||||||||||||
Балалардың дербес әрекеті (аз қимылды, үстел үсті ойындары, бейнелеу әрекеті, кітап- тарды қарау және басқалар | Қозғалмалы ойын. «Ұшты-ұшты» Мақсаты: заттарды ажыратуға, аттарын есте ұстауға шапшаңдыққа зеректікке, ұйымшылдыққа тәрбиелеу | Танымдық-қимылды ойын: «Аңдар жүрісі» Мақсаты: Балалар аңдардың жүрісін салып, санай алады | Суреттік боямалар «Кім, қайда өмір сүреді» Мақсаты: Балалар суретті таза бояп, туған жеріндегі жан-жануарлардың мекендерімен таныса алады. | Кітаппен жұмыс «Аспазшы» Мақсаты: Балалар аспазшы туралы түсіндіре алады | Дербес ойын «Мозайка» Мақсаты:Балалар мазайканың ұсақ бөліктерін орналастыра алады | ||||||||||||||||||
Балаларды үйге қайтару | Ата –аналарға кеңес Егер Сіздің балаңыз көпшіл, өз-жақындарыңыз бен бірге бөтен адамдарды жатырқамаса, ойын кезінде өздігімен ойнай білсе, мінезі ашық, өз құрдастарымен мейрімді болса мектепке келген күннен бастап – ақ үйреніп кететіне сеніңіз. | Ата –аналарға кеңес Егер Сіздің балаңыз көпшіл, өз-жақындарыңыз бен бірге бөтен адамдарды жатырқамаса, ойын кезінде өздігімен ойнай білсе, мінезі ашық, өз құрдастарымен мейрімді болса мектепке келген күннен бастап – ақ үйреніп кететіне сеніңіз. | Ата –аналарға кеңес - үйдегі жағдайда баланың өзіне - өзі қызмет етудің алғы шарттарына үйрете беріңіз: жуыну, қолын сүрту, шешіну, өз бетімен тамақтану, тамақ ішкенде қасықты пайдалану, горшокқа сұрану. Киімдері міндетті түрде өзіне ыңғайлы болуы шарт: шалбар не болмаса шорты замоксыз, белдеушесіз. | Ата –аналарға кеңес Егер Сіздің балаңыз көпшіл, өз-жақындарыңыз бен бірге бөтен адамдарды жатырқамаса, ойын кезінде өздігімен ойнай білсе, мінезі ашық, өз құрдастарымен мейрімді болса мектепке келген күннен бастап – ақ үйреніп кететіне сеніңіз. | Ата –аналарға кеңес - баламен жағымды эмоционалдық жағдайлар жасау қажет, ол көбіне ата – ана жағынан болуы қажет, мектеп туралы, оның өзіне керектігін түсіндіріп балаңызды сүйіп, аймалап, жиі оған өз мейіріміңізді көрсетіңіз. Балаңыздың көзінше мектеп туралы өзіңізді толғандыратын мәселені айтудан аулақ болыңыз. | ||||||||||||||||||
Тәрбиелеу-білім беру процесінің циклограммасы
Топ: Мектепалды даярлық сынып 0
Балалардың жасы: 5жас
Жоспардың құрылу кезеңі : 11- 15 желтоқсан 2023-2024 оқу жылы
Күн тәртібі | Дүйсенбі | Сейсенбі | Сәрсенбі | Бейсенбі | Жұма | ||||||||||||||||||||||||||||
Балаларды қабылдау | Мұғалімнің балалармен қарым-қатынасы: отбасы туралы жеке әңгімелесу, қарым-қатынас және көтеріңкі көңіл-күй орнатуға ойындар ұйымдастыру. Жағымды жағдай орнату. Балаларды жақсы көңіл-күймен қарсы алу. Балалар үшін қолайлы жағдай жасау. Баланың бүгінгі көңіл-күйі туралы әңгіме, оны не қызықтырады, баланың жеке пікірін білдіруге қатысады | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Ата-аналармен әңгімелесу, кеңес беру | Ата-аналармен әңгіме: Балалардың тазалығы жөнінде кеңес беру | Ата-аналармен әңгіме:Ата- аналарға балаларын ертеңгілік жаттығуға үлгертіп алып келулерін ескерту. | Ата-аналармен әңгіме: Балалардың жетістік пен дәрежесі үшін емес, сол қалпында сөзсіз қабылдап жақсы көретініңізді сездіріңіз. | Ата-аналармен әңгіме: Ата-аналарға балаларды тамақтарын тауысып жеуге үйретулерін ескерту. | Ата-аналармен әңгіме: Ата-аналарға балаларды тамақтарын тауысып жеуге үйретулерін ескерту. | ||||||||||||||||||||||||||||
Балалардың дербес әрекеті (баяу қимылды ойындар, үстел үсті ойындары, бейнелеу әрекеті, кітаптар қарау және тағы басқа әрекеттер) | Өзіңе жұп тап» дидактикалық ойыны Мақсаты: балаларды сөздердің дыбысын тыңдауға үйрету; сөздерді өз бетінше атауға және олардағы дыбыстардың нақты айтылуына жаттығу | «Жануарды тамақтандыр» дидактикалық ойыны Мақсаты: сөздерді бөліктерге бөлуге, сөздің әр бөлігін бөлек айтуға үйрету | «Бұл нені білдіреді?» дидактикалық ойын Мақсаты: балаларды сөздерді мағынасына қарай топтастыруға, сөздердің тікелей және бейнелі мағынасын түсінуге үйрету | Өзіңе жұп тап» дидактикалық ойыны Мақсаты: «Бұл не үшін?» дидактикалық ойын Мақсаты: Жыл мезгілдері мен тиісті айларды атауға үйрету | «Бұл нені білдіреді?» дидактикалық ойын Мақсаты: балаларды сөздерді мағынасына қарай топтастыруға, сөздердің тікелей және бейнелі мағынасын түсінуге үйрету | ||||||||||||||||||||||||||||
Ұйымдастырылған іс-әрекетке дайындық | Отбасында гүліміз, Көңілді өтер күніміз. «Қайырлы таң!» деп айтамыз, Бір болып кеште қайтамыз. | Кәне, кәне тұрайық, Үлкен шеңбер құрайық. Тұрсақ егер шеңберге, Алақанды ұрайық | Ерте тұрып күнде мен Тереземді ашамын. | Кел, балалар, күлейік, | Кел, балалар, күлейік! | ||||||||||||||||||||||||||||
Білім беру ұйымының кестесі бойынша ұйымдастырылған іс-әрекет | 1 - ұйымдастырылған іс-әрекет | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Сауат ашу негіздері Міндеті:Сөздерді дыбыстық талдау: сөздегі дыбыстардың ретін, дауысты және дауыссыз дыбыстарды анықтау Мақсаты үш дыбысты сөздерге дыбыстық талдау жасауға үйрету Күтілетін нəтиже: Жасайды: дыбыстық талдау жасайды. Түсінеді: сөздің құрамында дауысты, дауыссыз дыбыстар болатынын түсінеді. Қолданады: сызбаға сəйкес сөзді анықтайды «Жалауша» дидактикалық ойын-жаттығуы Педагог дыбыстар айтады. Егер дыбыс дауысты болса, балалар қызыл жалаушаны, егер дыбыс дауыссыз болса, көк жалаушаны желбіретеді. Педагог балаларға сөзге дыбыстық талдау жасауды түсіндіреді. 1. Ең бірінші берілген сөзді білуіміз керек. 2. Сөзде неше буын, неше дыбыс бар екенін анықтауымыз керек. 3. Сөздегі дыбыстардың дауысты, дауыссыз екенін анықтау. 4. Дауысты дыбыстардың жуан, немесе жіңішке екенін анықтау керек. Балаларға сұрақ қою арқылы білімдерін тексеру. Өткен тақырыптарды еске түсіру. Сауат ашу ұіс әрекетінде ненеі үйренеміз? Сауат ашу оқу іс әрекетінде әріпті және дыбысты оқуды, жазуды үйренеміз. Әріп дегеніміз не? Әріп дегеніміз дыбыстың таңбасы. Әріптерді қайтеміз? Жазамыз, оқиымыз, көреміз Дыбыс дегеніміз не? Дыбысты естиміз, айтамыз Дыбыстар нешеге бөлінеді?екіге бөлінеді. Қандай- қандай болып бөлінеді? -Дауысты және дауыссыз. Әріптерден не құралады? Әріптерден сөз құралады. Сөзден не құралады? Сөзден сөйлем құралады. .Дауысты дыбысты қандай текшемен белгілейміз? -дауысты дыбыстарды қызыл текшемен белгілейміз Дауыссыз дыбыстарды ше? Дыбыстарды атап шығыңдар -дауыссыз дыбыстарды көк текшемен белгілейміз Дауысты дыбыс қалай айтылады? -дауысты дыбыс кедергісіз, созылып еркін айтылады. Дауыссыз дыбыс қалай айтылады? -Кедергімен айтылады. -Ал, буын дегеніміз не? -Сөзде қанша дауысты дыбыс болса, сонша буын болады. | Қазақ тілі педагогының ұйымдастыруымен | Сауат ашу негіздері Міндеті: Буындардан сөздер құрастыруға (ауызша) үйрету Мақсаты сөзді буынға бөле алу дағдыларын жетілдіру. Сөздегі жетіспейтін аяқтауға , берілген дыбысқа сөздерді жылдам құрауға жаттықтыру. «Жұп құр» ойын-жаттығуы Педагог тақтаға шеңбер бойымен бір дыбыстан басталатын екі суреттен тақтаға іліп шығады, балаларға екі бірдей дыбыстан басталатын суреттерді қосуға тапсырма беріледі. Педагог тапсырманы орындау үшін, балаларды кезекпен тақтаға шығарады. Мысалы: алма-алмұрт, қызанақ-қызылша, етік-емізік, тақия-тарақ, от-орындық, керует-күрек, сағат-сағыз, қоян-қоңыз, ит-ине шар сөздерінің дыбыстық сызбасын тақтаға іледі. шар сөздеріне дыбыстық талдау жасайды. Қалған балалар орындарында талдау жасайды, Шар сөзін баяу айтып, сөздегі əр дыбыстық дыбысталуына назар аударыңдар. – Шар сөзінде неше буын бар? – Дұрыс айтасыңдар,бір буын, өйткені бір дауысты дыбыс бар. – Шар сөзінде барлығы неше дыбыс? – Үш дыбыс екен. – Шшшар бірінші дыбыс қандай дыбыс? – Иə, бірінші дыбыс – ш дыбысы. – Ш дыбысы дауысты дыбыс па, əлде дауыссыз дыбыс па? – Ш дыбысы – қатаң дауыссыз дыбыс, өйткені айтылғанда тек салдырдан жасалады. – Қандай түспен белгілейміз? – Көк түсті дөңгелекпен белгілейміз. Педагог екінші дыбысты айқындап шааар сөзін оқиды. – А дыбысы дауысты ма, дауыссыз ба? – Дұрыс айтасыңдар, дауысты дыбыс. Дауысты жуан дыбыс па, əлде жіңішке дыбыс па? Жуан дауысты дыбыс, өйткені [а] дыбысы айтылған кезде тіл артқа жиырылып, үсті дөңестеледі, бұлай дауысты жуан дыбыстар жасалады, жасалу жолына қарап дауысты жуан дыбысқа жатқызамыз. Қызыл түсті дөңгелекпен белгілейміз. Педагог «шаррр» сөзін үшінші дыбысты айқындап оқиды. – Үшінші қандай дыбыс естіліп тұр? – Дұрыс айтасыңдар, «р» дыбысы естіліп тұр. – «Р» дыбысы дауысты ма, дауыссыз ба? – «Р» дыбысы дауыссыз дыбыс. – Қандай дауыссыз дыбыс қатаң дауыссыз ба, ұяң дауыссыз ба, үнді дауыссыз ба? – «Р» дыбысы үнді дауыссыз дыбыс, өйткені салдырға қарағанда үн басым, айтылу кезінде дауыс ырғағын өзгертуге келеді. – Сызбада қандай түспен белгілейміз? – Көк түсті дөңгелекпен белгілейміз. Шар – 1 буын, 3 дыбыс. | Қазақ тілі педагогының ұйымдастыруымен | Сауат ашу негіздері Міндеті: Буындардан сөздер құрастыруға (ауызша) үйрету Мақсаты сөзді буынға бөле алу дағдыларын жетілдіру. Сөздегі жетіспейтін аяқтауға , берілген дыбысқа сөздерді жылдам құрауға жаттықтыру. Педагог тақтаға шеңбер бойымен бір дыбыстан басталатын екі суреттен тақтаға іліп шығады, балаларға екі бірдей дыбыстан басталатын суреттерді қосуға тапсырма беріледі. Педагог тапсырманы орындау үшін, балаларды кезекпен тақтаға шығарады. Дәптермен жұмыс Кеме , әтеш, етік.,шар, доп сөздеріне дыбыстық талдау жасаймыз. Неше буын, неше дыбыс. | |||||||||||||||||||||||||||||
Үзіліс : | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Артикуляциялық жаттығулар: Ойын:« Часы» «Сағат» Мақсаты: Тілдерінде артикуляциялық кемістігі бар балалармен үзбей күнделікті жасау арқылы біз алдымызға қойған мақсатымызға жетеміз. Сабақ үстінде, ойын кезінде қадағалап балалардың тілін дұрыс дамуына бағыт беру. Ата – аналармен бірлесе қарым – қатынас жасай отырып ортақ мақсатымызға жетеміз. 1. Жаттығуда орындаған кезде тек тіл жұмыс істеуін, иектің қимылдамауын қадағалау кере. 2. Тіл жалпақ болып бүйірлер ауыз бұрыштарына тиіп тұруы керек. 3. Тіл оңға - солға емес, тек төмен және жоғары қозғалу керек. 4. Егер бала жаттығуды жасай алмай жатса, «пя - пя - пя» жаттығуына оралу қажет. Бала тілін жалпақ қалпына келтірген сон шпательмен тілді жоғары ерінің үстіне қайыру керек. | Сюжетті-рөлді ойын: Тақырыбы: «Зертеушілер» Мақсаты: Ойнатылытын ойынын этапатарынын біліктілігін бекіту. Зерттеуге керекті заттар мен құрал-жабдықтарды ,сонымен қатар заттар ауыстырушыларын табуға үйрету .Рөлдерге бөлініп ,бөлінген рөл бойынша әрекет ету әдетін қалыптастырып . Зерттеу жұмысшыларының жұмысы қызықты әрі қиын екенін түсіндіріп .Ойындық диологты моделдеуге үйрету. Жағдаят: Зерттеу обьектісін тандау; Зертхананы құру ; Проведение опытной работы; Фотоға түсіру , аралық нәтижелердің түсірілімі;байқау нәтижелерін жұрналға жазу; ғылыми кеңес;зерттеу нәтижесін шығару. | Сюжеттік ойын:Тақырыбы:«Дәмхана. Макдоналдс. Пиццерия» сюжетті – рөлдік ойын Мақсаты : Азық-түлікпен жұмыс істейтін жұмыскерлердің еңбегі жайында түсініктерін молайту. Балаларға рөлдерге бөлініп,сол рөл бойынша әрекет етуге үйрету,өздеріне керекті нәрсені құруға үйретіп ,балалардын мейрімділік қарым-қатынасын орнату .Балаларға ойында қоршаған ортадан алған білімдерін көрсете білуге үйрету . Жағдаят: Үстелді таңдау; Ас мәзірімен танысу; Тапсырысты қабылдау ; Тапсырысты орындау; Менеджермен жұмыс (шағым,алғыстар); Тапсырысқа төлеу; Үстелді жинап ,ыдыс аяқ жуу. | |||||||||||||||||||||||||||||||
2 - ұйымдастырылған іс-әрекет | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Математика негіздері Міндеті: -заттардың салмағын өлшемі бойынша анықтауды үйрету; заттың салмағы оның өлшеміне байланысты емес, деген ұғым беру Мақсаты : «Жеңіл-ауыр» сөздерін пайдалану арқылы салыстыруға үйрету. Заттарды қолға алып, салмағы бойынша салыстыруға және өлшемі бойынша салмағын анықтауға үйрету. Есте сақтау, сөйлеу. Назар аудару дағдыларын дамыту. Салмағына қарай тең және тең емес заттар туралы білігін қалыптастыру «Ауыр – жеңіл», «бірдей» дидактикалық ойыны. Педагог балаларға сыныпта бар заттарды қолға қойып, салыстырып, заттардың қайсысы жеңілірек, қайсысы ауырлау екенін салыстырып білуді ұсынады: кітап және қарындаш, тас және қағаз парағы, әуе шары және футбол добы, моншақ және дән және т.с.с. Сондай-ақ салмағы бірдей жұптарды анықтауды ұсынады. «Өлшеу» бойынша жұптық жұмыс. Балалар тапсырманы орындайды.Тексерген кезде жұптардың әрқайсысы өз жауабын түсіндіреді Дәптермен жұмыс 1. Суретке қара . Кімнің жолдорбасы ауыр, кімдікі жеңіл? 2.Ауыр және жеңіл заттарды анықтап оларды жапсыр. Сергіту сәті: Апаң сенің базардан Балаларға дүкенде сатылған заттардың салмақтарын талқылау. | Сөйлеуді дамыту Міндеті: -Алуан түрлі заттарды сипаттауға, қарым-қатынас жасауға қажетті сөздерді қолдану Мақсаты : Әңгімемен таныстырып, мазмұнын айтуға үйрету. Ой- өрісін кеңейту Есте сақтау қабілетін дамыту. Туған жердің табиғатына қамқор бола білуге тәрбиелеу. –Бүгін қай күн? –Кеше қандай күн болды? –Ертең қандай күн болады? –Бүгін ауа райы қандай? –Табиғат өзгерістерін атайық Қойылған сұрақтарға қысқаша немесе толық жауап беруге баулу Мақал-мәтелдер: 1.Ағаш – тамырымен, адам – достарымен мықты. 2.Адамға үш нәрсе көмек: шөл далада қазылған құдық, салынған көпір және жол бойына егілген ағаш. 3.Қарағайға қарап – тал өсер, Қатарына қарап – бала өсер. Педагог: – Балалар, сендер ертегі тыңдағанды ұнатасыңдар ма? Тақтаға ертегі мазмұнына байланысты сурет ілінеді. Алдымен бір бала «шыршаның», екінші бала «қайыңның» сөзін педагогтің соңынан қайталап отыруды ұсынысады. Педагог М.Төрежановтың «Біз де ойнаймыз» әңгімесін оқып береді. Жас қайың ерке, ойыншыл болатын, алаңғасарлығына басып шыршаға соғтығып, бұрамын жұлып, аяғынан шалып, алыса ойнағысы келіп, мазалай берді. Бізге тиіспе – ақырлы шырша , - сотқармен ойнамаймыз. Шыбық тисе – шыңқ етердің өзі екенсің. Жай ғана сипап өткенге нең кетті? Сипап өтпе. Біз өзіміздің киімімізді күтіп киеміз. Соншама қадірлейтін сенің киімімізді қандай артықшылығы бар? Біз сендердей киімімізді жыл сайын ауыстырамыз. Біздің үстімізге кигеніміз жапырақ емес, жасыл ине. Өткір - өткір найзаңды көріп тұрмын. Ол инеңнен қорқатын біз жоқ. Жіңішке бұтаққа өскен инелер біздің көркіміз, ыстық – суықтан қорғайтын сауытымыз. Сондықтан бұл көк инелерімізді жет і жылда бір –ақ рет ауыстырамыз. Қалай ұзақ киесіңдер? Сондықтан да сақтап, бастап киюге тырысамыз. Қымбат, құнды киімнің күтімі де өзіне сай болғаны жөн. Солайы сола ғой, сонда да, ойнамай отырсаң зерігіп кетпесің бе? Бала болған соң , біз де ойнаймыз. Бірақ киімімізді кірлетіп, ластап, жыртып ойнаймыз. Педагог әңгіме мазмұнын балалар мен бірге талқылайды. Сергіту сәті: Әуенмен. | Математика негіздері Міндеті: -заттардың салмағын өлшемі бойынша анықтауды үйрету; заттың салмағы оның өлшеміне байланысты емес, деген ұғым беру Мақсаты : «Жеңіл-ауыр» сөздерін пайдалану арқылы салыстыруға үйрету. Заттарды қолға алып, салмағы бойынша салыстыруға және өлшемі бойынша салмағын анықтауға үйрету. Есте сақтау, сөйлеу. Назар аудару дағдыларын дамыту. Салмағына қарай тең және тең емес заттар туралы білігін қалыптастыру «Ауыр – жеңіл», «бірдей» дидактикалық ойыны. Педагог балаларға сыныпта бар заттарды қолға қойып, салыстырып, заттардың қайсысы жеңілірек, қайсысы ауырлау екенін салыстырып білуді ұсынады: кітап және қарындаш, тас және қағаз парағы, әуе шары және футбол добы, моншақ және дән және т.с.с. Сондай-ақ салмағы бірдей жұптарды анықтауды ұсынады. «Өлшеу» бойынша жұптық жұмыс. Балалар тапсырманы орындайды.Тексерген кезде жұптардың әрқайсысы өз жауабын түсіндіреді Дәптермен жұмыс 1. Суретке қара . Кімнің жолдорбасы ауыр, кімдікі жеңіл? 2.Ауыр және жеңіл заттарды анықтап оларды жапсыр. Сергіту сәті: Апаң сенің базардан Балаларға дүкенде сатылған заттардың салмақтарын талқылау. | Сөйлеуді дамыту Міндеті: -Алуан түрлі заттарды сипаттауға, қарым-қатынас жасауға қажетті сөздерді қолдану Мақсаты : Әңгімемен таныстырып, мазмұнын айтуға үйрету. Ой- өрісін кеңейту Есте сақтау қабілетін дамыту. Туған жердің табиғатына қамқор бола білуге тәрбиелеу. Тақырып бойынша жақсы мен жаманды ажырату. Сұрақтарға қысқаша немесе толық жауап беруге баулу Мақал-мәтелдерді айтқызып ,мағынасын талқылау. 1.Ағаш – тамырымен, адам – достарымен мықты. 2.Адамға үш нәрсе көмек: шөл далада қазылған құдық, салынған көпір және жол бойына егілген ағаш. 3.Қарағайға қарап – тал өсер, Қатарына қарап – бала өсер. Педагог: – Балалар, сендер ертегі тыңдағанды ұнатасыңдар ма? Тақтаға ертегі мазмұнына байланысты сурет ілінеді. Алдымен бір бала «шыршаның», екінші бала «қайыңның» сөзін педагогтің соңынан қайталап отыруды ұсынысады. Педагог М.Төрежановтың «Біз де ойнаймыз» әңгімесін оқып береді. Педагог әңгіме мазмұнын балалар мен бірге талқылайды. Билингвальды компонент: Қайың – береза, табиғат – природа. «Шыбық тисе –шыңқ етер» - өте ашуланшақ екенін түсіндіреді. Сергіту сәті: Шыршадай жасыл жайқалып, Көңіл күйді ашамыз, Нұрын төккен әлемге Күн боп шуақ шашамыз Ақ қайындай тербеліп, Мөлдір судай ағамыз Қыран құстай самғаймыз Таудай биік боламыз. (Г. Оразбаева.) «Берілген сөзді ата» Дидактикалық ойыны: Ойын шарты: ойынды педагог бастап, бір сөзді айтады, сол сөз қандай дыбыспен аяқталса, ойынды жалғастырушы бала сол дыбыстан басталатын жаңа сөз айтуы тиіс. Ойын осылай жалғасын табады. Педагог шырша: Ойын әрі қарай жалғасын табады. | Математика негіздері Балаларды әр түрлі заттар мен материалдардың өз салмағы болатыны туралы түсінік қалыптастыру. Тәрбиелілігі: Заттарды салыстыра отырып топтастыра білуге дағдыландыру, өлшемі бойынша анықтауды үйрету; заттың салмағы оның өлшеміне байланысты емес, деген ұғым беру Мақсаты : Математикалық білімге қызығушылығын оята отырып,білімді өздігінен меңгеруге талпындыру. «Жеңіл-ауыр» сөздерін пайдалану арқылы салыстыруға үйрету. Заттарды қолға алып, салмағы бойынша салыстыруға және өлшемі бойынша салмағын анықтауға үйрету. Есте сақтау, сөйлеу. Назар аудару дағдыларын дамыту. Салмағына қарай тең және тең емес заттар туралы білігін қалыптастыру «Ауыр – жеңіл», «бірдей» дидактикалық ойыны. Педагог балаларға сыныпта бар заттарды қолға қойып, салыстырып, заттардың қайсысы жеңілірек, қайсысы ауырлау екенін салыстырып білуді ұсынады: кітап және қарындаш, тас және қағаз парағы, әуе шары және футбол добы, моншақ және дән және т.с.с. Сондай-ақ салмағы бірдей жұптарды анықтауды ұсынады. «Өлшеу» бойынша жұптық жұмыс. Балалар тапсырманы орындайды.Тексерген кезде жұптардың әрқайсысы өз жауабын түсіндіреді Дәптермен жұмыс 1. Суретке қара . Кімнің жолдорбасы ауыр, кімдікі жеңіл? 2.Ауыр және жеңіл заттарды анықтап оларды жапсыр. Дәптермен жұмыс: Есептерді шығару Дидактикалық ойын: «Көзіңді жұмып, қолыңмен анықта» Ауыр-жеңіл заттардың ұғымдарын бекіту. Қажетті құрал-жабдықтар:Кілт, бұрағыш, доп, ағаш үй Ойын барысы: Балалар, сипап-сезу арқылы заттың ауыр-жеңілдігін анықтау әртүрлі құралдар алынады.Ойын бірнеше рет қайталанады. Сергіту сәті: Апаң сенің базардан | |||||||||||||||||||||||||||||
Үзіліс: | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Дидактикалық ойын: «Кім болғым келеді?» Мақсаты: Мамандықтар туралы білімдерін толықтыру. Сурет бойынша қойылған сұрақтарға толық жауап беруге дағдыландыру арқылы зейіндерін дамыту.Олар қандай заттармен қолданатыны жайлы түсінік беру. Ойынның шарты:Тәрбиеші картиналарды көрсете отырып,былай деп сұрайды, «Дәрігер не істейді? Жүргізуші не істейді? Мұғалім не істейді? Тігінші не істейді?» Балалар қай мамандық иесі екенін қандай құралдармен жұмыс істейтін жайлы айтады. Ықтимал күрделендіру:тез ойла Ойынның нұсқаулары:Балаларға мамандық иелерінің суреттері таратылып беріледі. | Ойын: «Оюларды құрастыр» Мақсаты: Қазақ халқының қолданбалы сәндік өнері туралы балаларға түсінік беру. Ою-өрнектің түрлерімен таныстыру, ою-өрнектерді құрастыра білуге, түстердің үйлесілімділігін үйрету.Танымдық қабілеттерін арттыруБалалар өз елін, халқын сүюге қазақ өнерін құрметтеуге тәрбиелеу.Ұлттық мақтаныш сезіміз ояту.Эстетикалық талғамын ұштау. Қолданатын көрнекіліктер: Оюлардың қиылған суреттері Ойын шарты: Қазақтың ұлтық әр түрлі оюлармен сәндей білу,оюларды құрастырып аттарын атау. - | ||||||||||||||||||||||||||||||||
3 - ұйымдастырылған іс-әрекет | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Дене шынықтыру педагогының ұйымдастыруымен. | Музыка педагогының ұймдастыруымен | Дене шынықтыру педагогының ұйымдастыруымен. | Музыка педагогының ұйымдастыруымен | Дене шынықтыру педагогының ұйымдастыруымен. | |||||||||||||||||||||||||||||
Үзіліс: | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Сюжеттік ойын: Тақырыбы: «Сән ательесі» Мақсаты: Балаларға суреттен көрген киімдердің аттарын атап,киімдер мен ұлтық киімдерді ажыратып топтастыруға баулу, мата түрлерін ажырата алуға үйрету,қайсынан қандай киім тігеді жайлы түсіндіру. Көрнекілік: жаңаша киімдер,ұлттық киімдер Ойын барысы : бірнеше матаның қиықтары алып,қайсысынан қандай киім тігуге болатындығын тауып,суретке бейнеленген киімнің тұсына қоюды ұсынады. | Сюжеттік ойын: Тақырыбы: «Азық - түлік дүкені» Мақсаты: Балаларды еңбекке, еңбекті құрметтей білуге, сыпайыгершілікке, ізгілікке, адалдыққа баулу. Қажетті атрибуттар: ойыншықтар, ыдыс-аяқтар, папье-машеден жасалынған тағам түрлері, ақ халат, қалпақ, есеп шот, қағаздан жасалған дөңгелектер. Ойын шарты. Бұл ойынды әуелі жеке-жеке ойнатып, әбден жаттыққаннан кейін үш дүкенді қатар ашып ойынды күрделендіру. Балаларды рөлдерге бөлу: 2 бала сатушы, 1 бала кассир, қалғандары тұтынушылар. Тәрбиеші ойын ережесін түсіндіреді. Ереже бойынша сатушылар да, тұтынушылар да бір-бірімен сыпайы сөйлеседі. Бір затты сатып алған соң, рахмет айтуды ұмытпауы керек. Сатушыда өз кезегінде «Тағы да келіп тұрыңыз», - деп ілтипат білдіреді. Бірінші ойыншық дүкенін ұйымдастыру. Ойыншық сөресінің жанына үстел қойылып сөреде «Дүкен» деген жазу ілулі тұрады. Кассирдің алдында есепшот, ақша салатын қорап, ақ қағаз, қарындаш. Ойыншық алғысы келген балалар ең әуелі кассирге ақшасын төлейді. Не алғысы келетінін айтады. Кассир чек жазып береді. Чекті алып сатушыға береді. Сатушы «тағы да келіп тұрыңыз» - дейді. Тәрбиеші ойынға жалпы басшылық жасайды. | ||||||||||||||||||||||||||||||||
4 - ұйымдастырылған іс-әрекет | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Көркем әдебиет Міндеті: Өлеңді жатқа, мәнерлеп, интонациямен айту Мақсаты əдеби шығармадағы қоғамдық өмір оқиғалары туралы түсінігін дамыту Біз қай республикада тұрамыз? – Қазақстан Республикасының астанасы қай қала? – Қазақстанның жері үлкен, табиғаты бай, көп ұлтты, егемен мемлекет. Еліміздің мақтана алатын мемлекеттік рəміздері бар. Ол – Туы, Елтаңбасы, Гимні. Біз – тəуелсіз елдің бақытты ұландарымыз. – Бүгін ақын Оразақын Асқардың «Тəуелсіз Қазақстан» атты өлеңімен танысамыз. Өлең – əдеби жанрдың бір түрі екенін естеріне түсіру. Өлең сөз адамның жан тебіренісін əсерлі етіп жеткізеді. Айрықша сезімдерді ұйқас сөздермен суреттейді. Педагог «Тəуелсіз Қазақстан» өлеңін мəнерлеп оқиды № 1 Жұмыс Дәптер
Сен Астана қаласында болдыңба? Тақырып бойынша ойын: «Көлеңкесін тап» Балалармен Ән ұранды орындау, білімдерін тексеру. Қорытынды: Балалар тапсырмаларды қызыға орындайды. | Қоршаған ортамен таныстыру Тақырыбы Жыл құстары Мақсаты Қыста жылы жаққа ұшып кететін жыл құстары мен қыстап қалатын құстардың атын атап, бір-бірінен айыра білуге үйрету; құстардың пайдасы туралы түсініктерін нығайту Жалпы құстар жайлы мәлімет беру Ойын: «Үшіншісі артық» атты дидактикалық ойынын ұйымдастырады. Мақсаттары: балалардың құстардың алуан түрлілігі туралы білімдерін бекіту. Педагог құстардың аттарын араластырып, шатастырып айтады. Қатені байқаған бала қол шапалақтауы тиіс (торғай, қарға, шыбын, суықторғай және т.б.). өсімдіктердің тұқымдарын таратып, олардың көбеюіне көмектеседі Өзекті мəселе: Құстар бізге қандай пайда әкеледі? Талқылайды. «Зиянкес жәндіктер мен кеміргіштерді жояды» деген қорытынды жасайды. Сонымен қатар өсімдіктердің тұқымдарын таратып, олардың көбеюіне көмектеседі Суретте қай құс жасырынған? Боя. 4. Ұйқасын тап. Тұмсығымен шымшып, Құрт тереді ... . (Шымшық) Ойын-жаттығу: «Қыстап қалатын жəне ұшып келетін құстар». Мақсаты: балаларды қыстап қалатын құстар мен жыл құстарын айыра білуге үйрету. Балалардың сөйлеу тілін белсендіру. Материал: қыстап қалатын құстар мен жыл құстары бейнеленген иллюстрациялар. Сипаты:балалар екі топқа бөлінеді, бірінші топ жыл құстары бейнеленген суреттерді, ал екінші топ қыстап қалатын құстар бейнеленген суреттерді жинайды. Ойыннан кейін жыл құстары панно түрінде орналастырылады. Жұмбақты шеш. Тоқылдатып, мазаны ап, Ағаштарды тазалап, Ормандарды емдейді, Зиянкесті жазалап. (Тоқылдақ) | Көркем әдебиет Міндеті: Өлеңді жатқа, мәнерлеп, интонациямен айту Мақсаты əдеби шығармадағы қоғамдық өмір оқиғалары туралы түсінігін дамыту Біз қай республикада тұрамыз? – Қазақстан Республикасының астанасы қай қала? – Қазақстанның жері үлкен, табиғаты бай, көп ұлтты, егемен мемлекет. Еліміздің мақтана алатын мемлекеттік рəміздері бар. Ол – Туы, Елтаңбасы, Гимні. Біз – тəуелсіз елдің бақытты ұландарымыз. – Бүгін ақын Оразақын Асқардың «Тəуелсіз Қазақстан» атты өлеңімен танысамыз. Өлең – əдеби жанрдың бір түрі екенін естеріне түсіру. Өлең сөз адамның жан тебіренісін əсерлі етіп жеткізеді. Айрықша сезімдерді ұйқас сөздермен суреттейді. Педагог «Тəуелсіз Қазақстан» өлеңін мəнерлеп оқиды № 1 Жұмыс Дәптер Сурет бойынша саяхат Тақырып бойынша ойын: «Көлеңкесін тап» Балалармен Ән ұранды орындау, білімдерін тексеру. Қорытынды: Балалар тапсырмаларды қызыға орындайды. | Қоршаған ортамен таныстыру. Тақырыбы Жыл құстары Мақсаты Қыста жылы жаққа ұшып кететін жыл құстары мен қыстап қалатын құстардың атын атап, бір-бірінен айыра білуге үйрету; құстардың пайдасы туралы түсініктерін нығайту Жалпы құстар жайлы мәлімет беру Ойын: «Үшіншісі артық» атты дидактикалық ойынын ұйымдастырады. Мақсаттары: балалардың құстардың алуан түрлілігі туралы білімдерін бекіту. Педагог құстардың аттарын араластырып, шатастырып айтады. Қатені байқаған бала қол шапалақтауы тиіс (торғай, қарға, шыбын, суықторғай және т.б.). өсімдіктердің тұқымдарын таратып, олардың көбеюіне көмектеседі Өзекті мəселе: Құстар бізге қандай пайда әкеледі? Талқылайды. «Зиянкес жәндіктер мен кеміргіштерді жояды» деген қорытынды жасайды. Сонымен қатар өсімдіктердің тұқымдарын таратып, олардың көбеюіне көмектеседі Жұмбақты шеш. Тоқылдатып, мазаны ап, Ағаштарды тазалап, Ормандарды емдейді, Зиянкесті жазалап. (Тоқылдақ) Педагог белгілі бір нысанды жасырады. Балалар сұрақтар қоя отырып, оның қандай зат екенін табады. Тек «иә» немесе «жоқ» деп жауап беруге болатын сұрақтарды ғана қоюға болады. П: Мен бір жанурады жасырамын. Б: Жануарлар әлеміне жататын зат па? (Иә) Ол жанды табиғатқа жата ма? (Иә) Ол жануар ма? (Иә) Ол жәндік пе? (Жоқ) Құс па? (Жоқ) Ол балық па? (Иә) Ол аквариум балығы ма? (Жоқ) Өзенде тіршілік ететін балық па? (Жоқ) Ол жыртқыш балық па? (Иә) Ол адамға шабуылдай ма? (Иә) Оның ала түрі бола ма? (Иә) Ендеше ол – акула! (Иә) Ойын: Ұшты-ұшты. Қорытынды : Балаларды мақтау , мадақтау. | Шығармашылық бейнелеу әрекеті Міндеті: - Балаларға мерекелердің мәнін түсіндіру, өз жұмысының нәтижесін бағалау Мақсаты:- Заттың көлемін өрнектеуге машықтандыру. Кесені белгілі ретпен мүсіндеуге үйрету шар жасап алу, бас бармақтың көмегімен ортасын шұңқырлау, барлық саусақтың көмегімен жан-жақтарын тегістей отырып, жиектерін тарту. мерекелік отшашусуретін салу,мүсіндеу,жапсыру,құрастыруды үйрету Топтық жұмыс-тәрбиеші жұмысты бастамас бұрын ермексазды қолдану ережелерімен таныстырады: -Ермексазды үстелге емес, арнайы тақтайшаларға қою керек. -Жұмыстан кейін қолды ыстық сумен сабындап жуған дұрыс.-Тақтайша мен таяқшаныжұмыстан кейін міндетті түрде тазалаған немесе жуған жөн.-Кесе жасау үшін ермексаздың ортасынан бөлеміз. Енді оны алақанымызға салып домалақтаймыз. Енді саусақтың ұшымен шетін кеңейтеміз және екі саусақпен шымшу арқылы түбін шығарамыз. Ал балалар, кесені мүсіндеп болсақ, біз шаршаған шығармыз. Қанеки, орнымыздан тұрып, бір сергіп алайық. -Сергіту сәті (видео) -Шаршағанымыз басылды ма? -Ал, енді дайын болған кесемізді өрнекпен безендіріп, әсемдейік. -Ермексазды алып алақанымызға салып, шығыршақтап өрнек жасап орнатамыз. | |||||||||||||||||||||||||||||
Серуенге дайындық | Киімдерді реттілікті сақтап дұрыс киінуге үйрету. | Киімдерді реттілікті сақтап дұрыс киінуге үйрету. | Киімдерді реттілікті сақтап дұрыс киінуге үйрету. | Киімдерді реттілікті сақтап дұрыс киінуге үйрету. | Серуендеуге деген қызығушылықты ынталандыру. | ||||||||||||||||||||||||||||
Серуен | Судың қатқанын бақылау Мақсаты: судың құрамымен таныстыру,табиғатта пайда болатын құбылыстар туралы түсінік беру. Тәрбиеші қатқақ суға балалардың назарын аударады. Олар қайдан пайда болды? Болжамдар: желтоқсанда қар көп болса- сол жылы егін мол болады. Тақпақ: Қар жатыр аппақ Ойнауға жа қсы-ақ Осындай шақта Кім үйде жатпақ? | Тоғайларды бақылау Мақсаты: Қыстағы өсімдіктердің тіршілігін, келбетін бақылауға, сипаттауға үйрету. Ағаштардың айырмашылығын, ұқсастықтарын ажырата білуге, көлеңкесіне қарап тоғайларды ажыратуды үйрету; Тоғайлар мен бұтарларға қараңдаршы. Ең әдемі тоғай немесе бұтаны тауып, оны сипаттайық. Қыста тоғайлар тыныштық күйде болады, яғни ұйықтайды. Тоғайдың түбіне, бұтақтарына, құрылысына, түсіне қарап, бақылау жүргізу. Болжам: қар ағашқа жабысса – жылы болады. | Ағаштар мен бұтақтарды бақылау Мақсаты: Өсімдіктердің ұқсастығы мен ерекшелігін ажыратуға үйрету. Жапырақсыз қалған өсімдікке назар аудару. Әсіресе қысты күні ағаштар мен бұталардың айырмашылығын жақсы көруге болатындығы туралы түсінік беру. Өсімдіктердің бір біріне ұқсастығы мен ерекшеліктерін табыңдар. Ауладан өздеріңе таныс өсімдікті тауып, атын атаңдар. Қастарына жақындап барып, қолдарыңмен ұстап сипаттап беріңдер. Болжам: қыста қар қалың болса, жазда егістік мол болады. | Қар үстіндегі іздерді бақылау Мақсаты: балаларды қар үстіндегі адамдардың, жануарлардың, құстардың ізін айырып, білуге үйрету. Балаларды байқағыш, ойлау қаситтерін қалыптастырып, толықтыра түсу. Қар үстіндегі іздерге назар аударып, оны анықтай білуге көңіл қою. Ауа райының қай кезінде іздер жақсы көрінеді? | Желді бақылау Мақсаты: желдің бағытын қалай, нелерарқылы анықтауға болатынды-ғын,баяу, жылдам сөздерінің мағнасын түсіндіру | ||||||||||||||||||||||||||||
Балалармен жеке жұмыс | Қаламды дұрыс қолдануға үйрету. | Қимылды ойын: «Мерген кім?» Мақсаты:- заттарды лақтыруға жаттықтыру; Жеке жүмыс: «Ағаш суретін сал» Мақсаты: қарбeтiне әртүрлі ағаш суретін сала бiлулерiн бекiту. | Зейнурге түстерді ажырата білуге үйрету. Сөйлеуді дамыту | Інжудің құрастыруға деген қызығушылығын арттыру. Құрастыру | Қимылды ойын: «Бәйге» Мақсаты: Жүгiру, жылдамдығын, ептілігін, қызығушылығын дамыту. | ||||||||||||||||||||||||||||
Балалардың дербес әрекеті (аз қимылды, үстел үсті ойындары, бейнелеу әрекеті, кітап- тарды қарау және басқалар | Дербес ойын «Қуыршақты тамақтандыр» Мақсаты: Балалардың ойынға деген қызығушылығын арттыру. | Танымдық-қимылды ойын: «Аңдар жүрісі» Мақсаты: Балалар аңдардың жүрісін салып, санай алады. | Суреттік боямалар «Кім, қайда өмір сүреді» Мақсаты: Балалар суретті таза бояп, туған жеріндегі жан-жануарлардың мекендерімен таныса алады. | «Қолғап» Мақсаты: Қазақ халқының ұлттық киімдері мен заттары туралы білімдерін кеңейту. Ою-өрнекті қолдана отырып қолғапты сәндеуге үйрету. Эстетикалық талғамдарын дамыту, тиянақтылық пен ұқыптылыққа тәрбиелеу. | Дербес ойын «Мозайка» Мақсаты:Балалар мазайканың ұсақ бөліктерін орналастыра алады. Құрастыру Шығармашылық іс әрекет, бейнелеу іс-әрекеті | ||||||||||||||||||||||||||||
Балаларды үйге қайтару | Ата –аналарға кеңес Егер Сіздің балаңыз көпшіл, өз-жақындарыңыз бен бірге бөтен адамдарды жатырқамаса, ойын кезінде өздігімен ойнай білсе, мінезі ашық, өз құрдастарымен мейрімді болса мектепке келген күннен бастап – ақ үйреніп кететіне сеніңіз . | Ата –аналарға кеңес Егер Сіздің балаңыз көпшіл, өз-жақындарыңыз бен бірге бөтен адамдарды жатырқамаса, ойын кезінде өздігімен ойнай білсе, мінезі ашық, өз құрдастарымен мейрімді болса мектепке келген күннен бастап – ақ үйреніп кететіне сеніңіз. | Ата –аналарға кеңес - үйдегі жағдайда баланың өзіне - өзі қызмет етудің алғы шарттарына үйрете беріңіз: жуыну, қолын сүрту, шешіну, өз бетімен тамақтану, тамақ ішкенде қасықты пайдалану, горшокқа сұрану. Киімдері міндетті түрде өзіне ыңғайлы болуы шарт: шалбар не болмаса шорты замоксыз, белдеушесіз. | Ата –аналарға кеңес Егер Сіздің балаңыз көпшіл, өз-жақындарыңыз бен бірге бөтен адамдарды жатырқамаса, ойын кезінде өздігімен ойнай білсе, мінезі ашық, өз құрдастарымен мейрімді болса мектепке келген күннен бастап – ақ үйреніп кететіне сеніңіз. | Ата –аналарға кеңес Егер Сіздің балаңыз көпшіл, өз-жақындарыңыз бен бірге бөтен адамдарды жатырқамаса, ойын кезінде өздігімен ойнай білсе, мінезі ашық, өз құрдастарымен мейрімді болса мектепке келген күннен бастап – ақ үйреніп кететіне сеніңіз. | ||||||||||||||||||||||||||||
Тәрбиелеу-білім беру процесінің циклограммасы
Топ: Мектепалды даярлық сынып 0
Балалардың жасы: 5жас
Жоспардың құрылу кезеңі : 18- 22 желтоқсан 2023-2024 оқу жылы
Күн тәртібі | Дүйсенбі 18.12 | Сейсенбі 19.12 | Сәрсенбі 20.12 | Бейсенбі 21.12 | Жұма 22.12 | |||||||||||||
Балаларды қабылдау | «Ауа-райы қандай?» дидактикалық ойын Мақсаты: «Ауа-райы» (қарлы, аязды, суық, күншуақты, желді) сөзінің анықтамасын таңдауға үйрету | «Жақсы-жаман» дидактикалық ойыны Мақсаты: балаларды табиғаттағы қайшылықтарды, құбылыстардың екіұштылығын, тірі мен жансыз арасындағы байланысты көруге үйрету; сөйлеуді дамыту. | Жұмбақты тап» дидактикалық ойыны Мақсаты: жансыз табиғат туралы білімді бекіту; ойлау, шығармашылық қиялды дамыту | «Шуылдақ» деген не?» дидактикалық ойын Мақсаты: шығармашылық дағдыларды қалыптастыру, заттарды шығармашылық түрлендіруді жүзеге асыру мүмкіндігі | ||||||||||||||
Ата-аналармен әңгімелесу, кеңес беру | Ата-аналармен әңгіме:Ата- аналарға балалардың алған білімдерін талқылау. | Ата-аналармен әңгіме: Балалардың жетістік пен дәрежесі үшін емес, сол қалпында сөзсіз қабылдап жақсы көретініңізді сездіріңіз. | Ата-аналармен әңгіме: Ата-аналармен мереке алдында әңгіме | Ата –аналармен әңгіме: «Дұрыс тамақтануға баулу» | ||||||||||||||
Балалардың дербес әрекеті (баяу қимылды ойындар, үстел үсті ойындары, бейнелеу әрекеті, кітаптар қарау және тағы басқа әрекеттер) | «Қол шапалақта не аяты топырлат» ойыны Мақсаты: есте сақтау, ойлау, реакция жылдамдығын дамыту | «Сол формадағы затты тап» дидактикалық ойыны Мақсаты: балалардың ойлау, тез шешім қабылдай алу дағдыларын дамыту | «Ұшты-ұшты» ойыны . Мақсаты: балаларды зеректікке тәрбиелеу | «Ұқсас - ұқсас емес» дидактикалық ойыны Мақсаты: заттарды салыстыруға үйрету; олардан айырмашылықтың белгілерін табу; ұқсастық, сипаттама бойынша заттарды тану | ||||||||||||||
Ұйымдастырылған іс-әрекетке дайындық | Қуанамын менде , Қуанасың сенде Қуанайық достарым, Арайлап атқан күнге. | Үлкенге де сіз Кішіге де сіз Барша жанды құрметтеп, Бас иеміз біз! | Кәне, кәне тұрайық, Үлкен шеңбер құрайық. Тұрсақ егер шеңберге, Алақанды ұрайық | Кәне, кәне тұрайық, Үлкен шеңбер құрайық. Тұрсақ егер шеңберге, Алақанды ұрайық | ||||||||||||||
Білім беру ұйымының кестесі бойынша ұйымдастырылған іс-әрекет | 1 - ұйымдастырылған іс-әрекет | |||||||||||||||||
Қазақ тілі педагогының ұйымдастыруымен | Сауат ашу негіздері Мақсаты: 1. Буын туралы түсінік беру, сөздерді Сызба бойынша буынға бөлуге үйрету. Жазуға қолдарын жаттықтыру. 2. Балалардың ой-өрісін дамыту. 3. Өзара қарым-қатынаста достыққа, құрмет сезіміне тәрбиелеу. Қолданылатын көрнекі құралдар: жабайы аңдардың суреттері, ойыншықтар, тірек-сызба, Сөздерді дыбыстық талдау: сөздегі дыбыстардың ретін, дауысты және дауыссыз дыбыстарды анықтаудыбыстық талдау туралы білімдерін жетілдіру. Күтілетін нəтиже: Жасайды: буынға бөледі дыбыстық талдау жасайды. Түсінеді: сөздердің əртүрлі дыбыстардан тұратынын. Қолданады: дыбыстарды ажыратады «Айтылған дыбысқа сөз ойла» дидактикалық ойыны. Дұрыс жауапқа педагог жұлдызша беріп отырады, ойын соңында жеңімпаз анықталады. 1-тапсырма. Педагог балаларға «т» дыбысы кезедесетін сөздерге мысалдар келтіруге тапсырма береді. –. Педагог балаларға «о» «с» «а» дыбысы кезедесетін сөздерге мысалдар келтіруге тапсырма береді. Сол сөздерге сызб бойынша буынға бөліп, дыбыстық талдау жасайды. Жұмыс дәпер Әр түрлі тапсырмаларды орындау. Сергіту сәтін өткізу. Достар бірге жүреміз, Бірге ойнаймыз, күлеміз. Бірге балық аулаймыз, Міне біздер қандаймыз! Бөлінбейді іргеміз, Әрқашанда біргеміз. Енді, балалар, сендерге атайларың «Қай буынды жоғалттым?» ойынын ұсынғысы келіп отыр екен. Енді бәріміз осы ойынды ойнау арқылы аталарыңа көмектесіп, жоғалған буынын тауып жіберейік.
Мысалы: са-ғат а-ғаш мы-сық, кү-шік т.б. | Қазақ тілі педагогының ұйымдастыруымен | Сауат ашу негіздері Мақсаты: 1. Буын туралы түсінік беру, сөздерді Сызба бойынша буынға бөлуге үйрету. Жазуға қолдарын жаттықтыру. 2. Балалардың ой-өрісін дамыту. 3. Өзара қарым-қатынаста достыққа, құрмет сезіміне тәрбиелеу. Қолданылатын көрнекі құралдар: жабайы аңдардың суреттері, ойыншықтар, тірек-сызба, Сөздерді дыбыстық талдау: сөздегі дыбыстардың ретін, дауысты және дауыссыз дыбыстарды анықтаудыбыстық талдау туралы білімдерін жетілдіру. Күтілетін нəтиже: Жасайды: буынға бөледі дыбыстық талдау жасайды. Түсінеді: сөздердің əртүрлі дыбыстардан тұратынын. Қолданады: дыбыстарды ажыратады «Айтылған дыбысқа сөз ойла» дидактикалық ойыны. Дұрыс жауапқа педагог жұлдызша беріп отырады, ойын соңында жеңімпаз анықталады. 1-тапсырма. Педагог балаларға «т» дыбысы кезедесетін сөздерге мысалдар келтіруге тапсырма береді. –. Педагог балаларға «о» «с» «а» дыбысы кезедесетін сөздерге мысалдар келтіруге тапсырма береді. Сол сөздерге сызб бойынша буынға бөліп, дыбыстық талдау жасайды. Жұмыс дәпер Әр түрлі тапсырмаларды орындау. Сергіту сәтін өткізу. Достар бірге жүреміз, Бірге ойнаймыз, күлеміз. Бірге балық аулаймыз, Міне біздер қандаймыз! Бөлінбейді іргеміз, Әрқашанда біргеміз. Енді, балалар, сендерге атайларың «Қай буынды жоғалттым?» ойынын ұсынғысы келіп отыр екен. Енді бәріміз осы ойынды ойнау арқылы аталарыңа көмектесіп, жоғалған буынын тауып жіберейік.
Мысалы: са-ғат а-ғаш «Тал» сөзінің дыбыстық талдауы. [Т] дыбысы тек салдырдан жасалады, тіл тіске тиіп, кері қайтады, үн мүлде шықпайды сондықтан қатаң дауыссыз дыбыс. Көк түсті дөңгелекпен белгіленеді. [А] дыбысы айтылған кезде тіл артқа жиырылады, үсті дөңестеледі. Бұлай дауысты жуан дыбыстар жасалады, жасалу жолына қарай жуан дауысты дыбыс. А – жуан дауысты дыбыс, қызыл түсті дөңгелекпен белгіленеді. [Л] – үнді дауыссыз дыбыс, өйткені салдырға қарағанда үн басым, айтылу кезінде дауыс ырғағын өзгертуге келеді. л – үнді дауыссыз дыбыс, көк түсті дөңгелекпен белгіленеді. «Тал» сөзінде 1 буын, 3 дыбыс бар. Дәл сол секілді әр түрлі сөздерге дыбыстық талдау жасау. | |||||||||||||||
Үзіліс : | ||||||||||||||||||
Артикуляциялық жаттығулар: Ойын:« Часы» «Сағат» Мақсаты: Тілдерінде артикуляциялық кемістігі бар балалармен үзбей күнделікті жасау арқылы біз алдымызға қойған мақсатымызға жетеміз. Сабақ үстінде, ойын кезінде қадағалап балалардың тілін дұрыс дамуына бағыт беру. Ата – аналармен бірлесе қарым – қатынас жасай отырып ортақ мақсатымызға жетеміз. 1. Жаттығуда орындаған кезде тек тіл жұмыс істеуін, иектің қимылдамауын қадағалау кере. 2. Тіл жалпақ болып бүйірлер ауыз бұрыштарына тиіп тұруы керек. 3. Тіл оңға - солға емес, тек төмен және жоғары қозғалу керек. 4. Егер бала жаттығуды жасай алмай жатса, «пя - пя - пя» жаттығуына оралу қажет. Бала тілін жалпақ қалпына келтірген сон шпательмен тілді жоғары ерінің үстіне қайыру керек. | Сюжетті-рөлді ойын: Тақырыбы: «Экологтар.Бағбандар» Мақсаты: Қолайлы жағдай жасау, әлеуметтік шабыттарын мадақтау, ойын сюжетіне байланысты шағын топтарға бөлу, тіл этикетін дамыту.Экологтар жұмысының ізгі бағыттағы жұмыстары және оның табиғатты қорғаудағы, әлеуметтік мәні туралы түсініктерін кеңейту. Жағдаят: Объектыны таңдау, Картамен жұмыс, бақ орнататын жерді таңдау Экологиялық паспортарды қарау;Эклогиялық жағдайларды зерттеу Айыппұл төлету;Экологиялық жағдаятарды түзету жұмыстары;Суретке түсіру, суретке түсірудің бұзылуы, суретшімен кездесу. өсімдіктерді бейнелеу. | Саусақ ойыны: « Тасбақа» Мақсаты: Ұсақ моториканың қимылдары мен қолдың икемдігі бас миының құрылымының даму деңгейін көрсетеді. саусақтардың көмегі арқылы қандай да бір ұйқастырылған тарихты, тақпақтарды, ертегілерді сахналау, қолмен орындау. 1.Тасбақа Тасбақа, тасбақа, Тас астында тұрады. Басын баяу шығарып, Тиіссең кері тығады. Жұдырықты түйіп, бас бармақты шығарады да, тасбақаны бейнелейді.. Өлең мазмұнына қарай саусақты кері жасырады. Осы тектес келесі өлеңдерге де қимыл жасауға болады. Фонетикалық жаттығулар Мақсаты: Фонетикалық жаттығуды орындау барысындағы басты міндетіміз баланың нақты дыбыстарды дыбыстауы барысында дұрыс тыныс алуын және артикуляциясын қадағалау болып табылады.1 .Баудағы кім? Ара болсаң, ызыңда З-з-з, ж-ж-ж, з- з-з, ж-ж-ж Жұмыс істе, тығылма. - Ара қалай дыбыстайды? (з- з-з) - қатты\жай 2.Жыланның ысылы. Жылан қалай дыбыстайды? Ыс-с—ыс-сссс.... 3.Шалқан. Шалқан үлкен болып өсіп қалған екен. Оны көрген атай: «О...о...о!» деп таң қалды. | ||||||||||||||||
2 - ұйымдастырылған іс-әрекет | ||||||||||||||||||
Сөйлеуді дамыту Біз де ойнаймыз. М. Төрежанов Міндеті: -Алуан түрлі заттарды сипаттауға, қарым-қатынас жасауға қажетті сөздерді қолдану Мақсаты : Әңгімемен таныстырып, мазмұнын айтуға үйрету. Ой- өрісін кеңейту Есте сақтау қабілетін дамыту. Туған жердің табиғатына қамқор бола білуге тәрбиелеу. .- Бүгін аптаның қай күні? - Кеше қандай күн болды? - Ертең қандай күн болады? - Бүгін ауа – райы қандай? - Табиғат өзгерістерін атайық. Қазір бізде қыс мезгілі иә Қыс мезгілінде ауа райы қандай болады? Ағаштардың барлығы ұйқыда Ал осы ағаштар Көктем мезгілі келгенде ерекше құлпырып өсетін өсімдіктердің бірі. Ағашқа байланысты мақал – мәтелдердің мағынасын түсініп алайық. Мақал - мәтел: 1. Ағаш тамырымен, адам достарымен мықты. 2. Адам көркі киім, ағаш көркі жапырақ. Балалар, сендер ертегі тыңдағанды ұнатасыңдар ма? Тақтаға ертегі мазмұнына байланысты сурет ілінеді. Педагог М. Төрежановтың «Біз де ойнаймыз» әңгімесін оқып береді. -Шырша мен Қайың қатар өсті . Жас қайың ерке, ойыншыл болатын, алаңғасарлығына байланысты шыршаға соқтығысып, аяғынан шалып, алыса ойнағысы келіп, мазалай берді. Бізге тиіспе –деді шырша , - Шыбық тисе – шыңқ етердің өзі екенсің. Жай ғана сипап өткенге нең кетті? Сипап өтпе. Біз өзіміздің киімімізді күтіп киеміз. Соншама қадірлейтін сенің киіміңнің қандай артықшылығы бар? Біз сендердей киімімізді жыл сайын ауыстырмайамыз. Біздің үстімізге кигеніміз жапырақ емес, жасыл ине. Өткір - өткір найзаңды көріп тұрмын. Ол инеңнен қорқатын мен жоқ. Жіңішке бұтаққа өскен инелер біздің көркіміз, ыстық – суықтан қорғайтын сауытымыз. Сондықтан бұл көк инелерімізді жеті жылда бір –ақ рет ауыстырамыз. Қалай ұзақ киесіңдер? Сондықтан да сақтап, киюге тырысамыз. Қымбат, құнды киімнің күтімі де өзіне сай болғаны жөн. Солайы сола ғой, сонда да, ойнамай отырсаң зерігіп кетпейсің бе? Бала болған соң , біз де ойнаймыз. Бірақ киімімізді кірлетіп, ластап, жыртып ойнамаймыз. Педагог әңгіме мазмұнын балалар мен бірге талқылайды. Билингвальды компонент: Қайың – береза, табиғат – природа. «Шыбық тисе –шыңқ етер» - өте ашуланшақ екенін түсіндіреді. Сергіту сәті: Шыршадай жасыл жайқалып, Көңіл күйді ашамыз, Нұрын төккен әлемге Күн боп шуақ шашамыз Ақ қайындай тербеліп, Мөлдір судай ағамыз Қыран құстай самғаймыз Таудай биік боламыз. (Г. Оразбаева.) «Жерде ме ағаштама» Дидактикалық ойыны: Ойын шарты: балалар жемістер мен көкөністерді ажырату. | Математика негіздері Мақсаты: Қызығушылық ояту: Қыс мезгілі Қыс мезгілінде неше ай бар? Өткен тақырыптар бойынша балалармен сұрақ- жауап жүргізу, естеріне түсіру. Таңғажайып сәт: «Аю» Дәл сосы ойын секілді бірнеше мысалдар келтіру. Дәптермен жұмыс Сергіту сәті: «Аю» «Көңілді сандар» «Заттар тобын салыстыру» | Сөйлеуді дамыту Біз де ойнаймыз. М. Төрежанов Міндеті: -Алуан түрлі заттарды сипаттауға, қарым-қатынас жасауға қажетті сөздерді қолдану Мақсаты : Әңгімемен таныстырып, мазмұнын айтуға үйрету. Ой- өрісін кеңейту Есте сақтау қабілетін дамыту. Туған жердің табиғатына қамқор бола білуге тәрбиелеу. .- Бүгін аптаның қай күні? - Кеше қандай күн болды? - Ертең қандай күн болады? - Бүгін ауа – райы қандай? - Табиғат өзгерістерін атайық. Қазір бізде қыс мезгілі иә Қыс мезгілінде ауа райы қандай болады? Ағаштардың барлығы ұйқыда Ал осы ағаштар Көктем мезгілі келгенде ерекше құлпырып өсетін өсімдіктердің бірі. Ағашқа байланысты мақал – мәтелдердің мағынасын түсініп алайық. Мақал - мәтел: 1. Ағаш тамырымен, адам достарымен мықты. 2. Адам көркі киім, ағаш көркі жапырақ. Балалар, сендер ертегі тыңдағанды ұнатасыңдар ма? Тақтаға ертегі мазмұнына байланысты сурет ілінеді. Педагог М. Төрежановтың «Біз де ойнаймыз» әңгімесін оқып береді. -Шырша мен Қайың қатар өсті . Жас қайың ерке, ойыншыл болатын, алаңғасарлығына байланысты шыршаға соқтығысып, аяғынан шалып, алыса ойнағысы келіп, мазалай берді. Бізге тиіспе –деді шырша , - Шыбық тисе – шыңқ етердің өзі екенсің. Жай ғана сипап өткенге нең кетті? Сипап өтпе. Біз өзіміздің киімімізді күтіп киеміз. Соншама қадірлейтін сенің киіміңнің қандай артықшылығы бар? Біз сендердей киімімізді жыл сайын ауыстырмайамыз. Біздің үстімізге кигеніміз жапырақ емес, жасыл ине. Өткір - өткір найзаңды көріп тұрмын. Ол инеңнен қорқатын мен жоқ. Жіңішке бұтаққа өскен инелер біздің көркіміз, ыстық – суықтан қорғайтын сауытымыз. Сондықтан бұл көк инелерімізді жеті жылда бір –ақ рет ауыстырамыз. Қалай ұзақ киесіңдер? Сондықтан да сақтап, киюге тырысамыз. Қымбат, құнды киімнің күтімі де өзіне сай болғаны жөн. Солайы сола ғой, сонда да, ойнамай отырсаң зерігіп кетпейсің бе? Бала болған соң , біз де ойнаймыз. Бірақ киімімізді кірлетіп, ластап, жыртып ойнамаймыз. Педагог әңгіме мазмұнын балалар мен бірге талқылайды. Билингвальды компонент: Қайың – береза, табиғат – природа. «Шыбық тисе –шыңқ етер» - өте ашуланшақ екенін түсіндіреді. Сергіту сәті: Шыршадай жасыл жайқалып, Көңіл күйді ашамыз, Нұрын төккен әлемге Күн боп шуақ шашамыз Ақ қайындай тербеліп, Мөлдір судай ағамыз Қыран құстай самғаймыз Таудай биік боламыз. (Г. Оразбаева.) «Жерде ме ағаштама» Дидактикалық ойыны: Ойын шарты: балалар жемістер мен көкөністерді ажырату. | Математика негіздері Мақсаты: Қызығушылық ояту: Қыс мезгілі Қыс мезгілінде неше ай бар? Өткен тақырыптар бойынша балалармен сұрақ- жауап жүргізу, естеріне түсіру. Таңғажайып сәт: «Аю» . Дәл сосы ойын секілді бірнеше мысалдар келтіру. Дәптермен жұмыс Сергіту сәті: «Аю» «Көңілді сандар» «Заттар тобын салыстыру» | |||||||||||||||
Үзіліс: | ||||||||||||||||||
Қол маторикасын дамытуға арналған санамақ Ойын: Қаламсаптар. Мақсаты:Саусақтарға қаламсаптарды ала отырып,саусақты шынықтыру және Саусақ өлеңін айту. Керекті құралдар: Қаламсаптар | Әр түрлі паздарды құрастыру. Құрастырылған пазлдарға қарап , сөз, сөйлем айту. Балалардың ойлау қабілеттерін дамыту. | Дидактикалық ойын: «Кім болғым келеді?» Мақсаты: Мамандықтар туралы білімдерін толықтыру. Сурет бойынша қойылған сұрақтарға толық жауап беруге дағдыландыру арқылы зейіндерін дамыту.Олар қандай заттармен қолданатыны жайлы түсінік беру. Ойынның шарты:Тәрбиеші картиналарды көрсете отырып,былай деп сұрайды, «Дәрігер не істейді? Жүргізуші не істейді? Мұғалім не істейді? Тігінші не істейді?» Балалар қай мамандық иесі екенін қандай құралдармен жұмыс істейтін жайлы айтады. | ||||||||||||||||
3 - ұйымдастырылған іс-әрекет | ||||||||||||||||||
Музыка педагогының ұйымдастыруымен | Дене шынықтыру педагогының ұйымдастыруымен | Музыка педагогының ұйымдастыруымен | Дене шынықтыру педагогының ұйымдастыруымен | |||||||||||||||
Үзіліс: . | ||||||||||||||||||
Аз қимылды ойын: Ойын: «Қуғыншыдан құтқару» Мақсаты:балаларға тез бұлтарып жүгіру тәсілдерін меңгерту. Ойын шарты: | ||||||||||||||||||
4 - ұйымдастырылған іс-әрекет | ||||||||||||||||||
Қоршаған ортамен таныстыру Бөлме өсімдіктері Міндеті: Бөлме өсімдіктерін бақылау арқылы гүлдердің пайдасын білу, оларды күтіп-баптау, жылдың әр мезгілінде олардың сыртқы түрі мен тіршілік ету ерекшеліктерін сипаттау. Мақсаты: Бөлме өсімдіктер туралы түсінік беру. Гүлдердің атауларын, сырт келбетін, жеке бөлшек атауларын дұрыс айтуын, оларды баптап, күту ережелерімен таныстыру. Өсінді отырғызу жолын көрсетіп, табиғатты аялауға,сүюге үйрету. Балалар, мен сендерге жұмбақ жасырамын, ал сендер оның жауабын шешуге тырысыңдар. - Адамдардың бәрі қызығады, су құймасаң сәні бұзылады. Бұл не? Өсімдік өмір сәні, табиғат көркі, дәрі - дәрмек. Олар біздің бөлмемізді тек әдемі етіп көрік бере қоймай, бөлменің, үйдің ауасын тазартады. Бізге қуаныш сыйлайды, көңіліміз көтеріңкі болады екен. Олардың көптеген түрлері болады. Енді балалар тақтаға назарымызды аударайық, міне, мынау фикус гүлі. Гүлінің түсі қызыл, хош иісті болып келеді екен. Фикус гүлі өте әдемі, бөлмемізді әдемі етіп тұрады. Ал мынау, алоэ өсімдігі. Жапырақтары тікенді болып келген, бірақ тікені қолымызға кірмейді. Алоэның емдік қасиеті бар, дәрі-дәрмек. Егерде, жүгіріп бара жатып, жарақат алған жағдайда осы алоэ кескінін кесіп алып, жарақат алған жерге тигізіп бір-аз уақыт ұстап тұрсақ жазылады екен. Міне, өсімдіктердің осындай адамға деген пайдасы бар екен. Енді, гүлдің сырт келбетімен танысайық. Тамыры - сабағы - жапырағы - гүлі. Балалар, ендеше осы айтып отырған гүлдеріміз біздің бөлмемізде бар ма? Мұқият қарайықшы, кім көріп тұр? Практикалық әрекет: Гүл отырғызу үшін ең әуелі бізге ыдыс қажет. Ыдысты алып, ішіне жай даладағы топырақ емес, құнарлы топырақ саламыз, жақсы өсу үшін. Содан соң, топырақ ортасына құдықша жасап, гүл өсіндісін отырғызамыз (тамырын көрсету). Енді, осы гүлімізді табиғат бұрышына қояйық. Балаларға сұрақ: Балалар, гүл отырғызып, тек осылай қоямыз ба екен? Балалар- Жоқ, гүлге су құю керек. Сергіту сәті: Шаршағанда ырғалып, Біз қандай бөлме өсімдіктерімен таныстық? | Көркем әдебиет Мақсаты: Барша халық таныған, Тәрбиеші: Балалар, біздің Отанымыз қалай аталады? Балалар: Қазақстан республикасы. Жүргізуші: Қазақстан қандай мемлекет? Балалар: Қазақстан тәуелсіз, егеменді мемлекет. Біздің Отанымыз Қазақстан - тәуелсіз, егеменді мемлекет. Тәрбиеші: Қазақстан – атамекен, құт қонған жер, Атамекен әні топ балаларының орындауында қабыл алыңыздар. Тәрбиеші: Міне, балалар, бүгінгі таңда Қазақстан тәуелсіз мемлекет. Біздің өзіміздің туымыз, елтаңбамыз, әнұранымыз бар. Егеменді Қазақстан мемлекетіміз. Сендер Отанымыздың ұрпақтарысыңдар. Жақсы оқып,үлгілі, тәртіпті болыңдар. Өз елің мен жеріңді көркейтіп, қазақстанның намысын қорғайтын келешек ұрпақтың ақылшысы, тірегі сендер болмақсыңдар. Тәуелсіздігіміз мәңгілік (Әлия Дәулеткелдің әңгімесі) | Қоршаған ортамен таныстыру Бөлме өсімдіктері Міндеті: : Бөлме өсімдіктерін бақылау арқылы гүлдердің пайдасын білу, оларды күтіп-баптау, жылдың әр мезгілінде олардың сыртқы түрі мен тіршілік ету ерекшеліктерін сипаттау. Мақсаты: Бөлме өсімдіктер туралы түсінік беру. Гүлдердің атауларын, сырт келбетін, жеке бөлшек атауларын дұрыс айтуын, оларды баптап, күту ережелерімен таныстыру. Өсінді отырғызу жолын көрсетіп, табиғатты аялауға,сүюгеүйрету. Балалар, мен сендерге жұмбақ жасырамын, ал сендер оның жауабын шешуге тырысыңдар. - Адамдардың бәрі қызығады, су құймасаң сәні бұзылады. Бұл не? Өсімдік өмір сәні, табиғат көркі, дәрі - дәрмек. Олар біздің бөлмемізді тек әдемі етіп көрік бере қоймай, бөлменің, үйдің ауасын тазартады. Бізге қуаныш сыйлайды, көңіліміз көтеріңкі болады екен. Олардың көптеген түрлері болады. Енді балалар тақтаға назарымызды аударайық, міне, мынау фикус гүлі. Гүлінің түсі қызыл, хош иісті болып келеді екен. Фикус гүлі өте әдемі, бөлмемізді әдемі етіп тұрады. Ал мынау, алоэ өсімдігі. Жапырақтары тікенді болып келген, бірақ тікені қолымызға кірмейді. Алоэның емдік қасиеті бар, дәрі-дәрмек. Егерде, жүгіріп бара жатып, жарақат алған жағдайда осы алоэ кескінін кесіп алып, жарақат алған жерге тигізіп бір-аз уақыт ұстап тұрсақ жазылады екен. Міне, өсімдіктердің осындай адамға деген пайдасы бар екен. Енді, гүлдің сырт келбетімен танысайық. Тамыры - сабағы - жапырағы - гүлі. Балалар, ендеше осы айтып отырған гүлдеріміз біздің бөлмемізде бар ма? Мұқият қарайықшы, кім көріп тұр? Практикалық әрекет: Гүл отырғызу үшін ең әуелі бізге ыдыс қажет. Ыдысты алып, ішіне жай даладағы топырақ емес, құнарлы топырақ саламыз, жақсы өсу үшін. Содан соң, топырақ ортасына құдықша жасап, гүл өсіндісін отырғызамыз (тамырын көрсету). Енді, осы гүлімізді табиғат бұрышына қояйық. Балаларға сұрақ: Балалар, гүл отырғызып, тек осылай қоямыз ба екен? Балалар- Жоқ, гүлге су құю керек. | Көркем әдебиет Мақсаты: Барша халық таныған, Тәрбиеші: Балалар, біздің Отанымыз қалай аталады? Балалар: Қазақстан республикасы. Жүргізуші: Қазақстан қандай мемлекет? Балалар: Қазақстан тәуелсіз, егеменді мемлекет. Біздің Отанымыз Қазақстан - тәуелсіз, егеменді мемлекет. Тәрбиеші: Қазақстан – атамекен, құт қонған жер, Атамекен әні топ балаларының орындауында қабыл алыңыздар. Тәрбиеші: Міне, балалар, бүгінгі таңда Қазақстан тәуелсіз мемлекет. Біздің өзіміздің туымыз, елтаңбамыз, әнұранымыз бар. Егеменді Қазақстан мемлекетіміз. Сендер Отанымыздың ұрпақтарысыңдар. Жақсы оқып,үлгілі, тәртіпті болыңдар. Өз елің мен жеріңді көркейтіп, қазақстанның намысын қорғайтын келешек ұрпақтың ақылшысы, тірегі сендер болмақсыңдар. Тәуелсіздігіміз мәңгілік (Әлия Дәулеткелдің әңгімесі) | |||||||||||||||
Серуенге дайындық | Киімдерді реттілікті сақтап дұрыс киінуге үйрету. | Киімдерді реттілікті сақтап дұрыс киінуге үйрету. | Киімдерді реттілікті сақтап дұрыс киінуге үйрету. | Киімдерді реттілікті сақтап дұрыс киінуге үйрету. | ||||||||||||||
Серуен | Қайың ағашын бақылау Мақсаты: қайың ағашының қысқы көркін бақылау. Балаларды табиғаттың қорғаушысы болуға тәрбиелеу. Тапсырма:ағаш туралы суреттер бойынша шығармашылық әңгіме құрастыру. Әр балаға ағаш суреттері таратылады. Тақпақ: Ағаштар тұр жүдеп, Жапырақ сәні енеді. Соғады жел үдеп, Қыстың кеп сәлемі. Жұмбақ: Жазда жатсаң көлеңкесіне алады, Қыста жақсаң, жаның рахат табады. (Ағаш) Қимылды ойын: «Апандағы аю» Мақсаты: зеректікке, ептілікке баулу. Еңбек: қайың ағашының түбіне қар жинау. | Мұз сүңгісін бақылау Мақсаты: балаларға мұздың қасиеті туралы мол түсінік беру. Байқағыштық қасиетті қалыптастырып, іске баға беріп, қортынды жасай білуге үйрету. Сұрақтар: Сүмелек мұз жөнінде не айтуға болады? Ол қандай? (Сәбіз сияқты) Сүмелек мұз қай жерде, пайда болады? Күнгей жақта ма, әлде көлеңке жақта ма? Тақпақ : Көл бетінде жатыр айдын – мұзойнақ, Қыстың өзі жасағандай бізді ойлап, Шаңғы теуіп жарысамыз желменен, Күнде осында қызықтаймыз біз ойнап. Мұзафар Әлімбаев Қимылды ойын: «Үйсіз қалған қоян» Мақсаты: ойынның тәртібін сақтай отырып, секіріп алға жүгіру. Еңбек: «Мұз жерлерге құм себу» | Қайың ағашын бақылау Мақсаты: қайың ағашының қысқы көркін бақылау. Балаларды табиғаттың қорғаушысы болуға тәрбиелеу. Тапсырма:ағаш туралы суреттер бойынша шығармашылық әңгіме құрастыру. Әр балаға ағаш суреттері таратылады. Тақпақ: Ағаштар тұр жүдеп, Жапырақ сәні енеді. Соғады жел үдеп, Қыстың кеп сәлемі. Жұмбақ: Жазда жатсаң көлеңкесіне алады, Қыста жақсаң, жаның рахат табады. (Ағаш) Қимылды ойын: «Апандағы аю» Мақсаты: зеректікке, ептілікке баулу. Еңбек: қайың ағашының түбіне қар жинау. | Терезедегі өрнектерді бақылау Мақсаты: балаларға құбылысты түсіндіру. Олардың ойын толықтыру. Терезедегі өрнектердің қалай пайда болғаны жайында түсінік беру. Тапсырма: трафареттің көмегімен «Аяз атаның терезеге салған келемежді суреттері» атты ұжымдық жұмыс жасау. Тақпақ: Бір топ бала сырғанап, Барады әне жарысып. Қалды артта атырап Іздерінен қар ұшып Жеке жұмыс: қар атжалына секіріп шығу және одан жерге түсуге үйрету. Жорамал: қыс аязды болса – жаз ыстық болады. Жұмбақ: Отта жанбайды Суда батпайды. ( Мұз) Қимылды ойын: «Айлакер түлкі» Мақсаты: оңды – солды жалтақтап қарай жүгіруге жаттығу. Еңбек: қардан бекініс жасауды үйрету. | ||||||||||||||
Балалармен жеке жұмыс | Зейнурге түстерді ажырата білуге үйрету. | Інжудің құрастыруға деген қызығушылығын арттыру. | Алияға қаламды дұрыс ұстауға үйрету. | Аманға суретті ұқыпты, толық бояу қажеттілігін айтып түсіндіру. Сурет салу | ||||||||||||||
Балалардың дербес әрекеті (аз қимылды, үстел үсті ойындары, бейнелеу әрекеті, кітап- тарды қарау және басқалар | Танымдық-қимылды ойын: «Аңдар жүрісі» Мақсаты: Балалар аңдардың жүрісін салып, санай алады. | Суреттік боямалар «Кім,қайда өмір сүреді» Мақсаты: Балалар суретті таза бояп, туған жеріндегі жан-жануарлардың мекендерімен таныса алады. | Кітаппен жұмыс «Аспазшы» Мақсаты: Балалар аспазшы туралы түсіндіре алады. | Дербес ойын «Мозайка» Мақсаты:Балалар мазайканың ұсақ бөліктерін орналастыра алады. | ||||||||||||||
Балаларды үйге қайтару | Ата –аналарға кеңес Егер Сіздің балаңыз көпшіл, өз-жақындарыңыз бен бірге бөтен адамдарды жатырқамаса, ойын кезінде өздігімен ойнай білсе, мінезі ашық, өз құрдастарымен мейрімді болса мектепке келген күннен бастап – ақ үйреніп кететіне сеніңіз. | Ата –аналарға кеңес - үйдегі жағдайда баланың өзіне - өзі қызмет етудің алғы шарттарына үйрете беріңіз: жуыну, қолын сүрту, шешіну, өз бетімен тамақтану, тамақ ішкенде қасықты пайдалану, горшокқа сұрану. Киімдері міндетті түрде өзіне ыңғайлы болуы шарт: шалбар не болмаса шорты замоксыз, белдеушесіз. | Ата –аналарға кеңес Егер Сіздің балаңыз көпшіл, өз-жақындарыңыз бен бірге бөтен адамдарды жатырқамаса, ойын кезінде өздігімен ойнай білсе, мінезі ашық, өз құрдастарымен мейрімді болса мектепке келген күннен бастап – ақ үйреніп кететіне сеніңіз. | Ата –аналарға кеңес - баламен жағымды эмоционалдық жағдайлар жасау қажет, ол көбіне ата – ана жағынан болуы қажет, мектеп туралы, оның өзіне керектігін түсіндіріп балаңызды сүйіп, аймалап, жиі оған өз мейіріміңізді көрсетіңіз. Балаңыздың көзінше мектеп туралы өзіңізді толғандыратын мәселені айтудан аулақ болыңыз. | ||||||||||||||
Тәрбиелеу-білім беру процесінің циклограммасы
Топ: Мектепалды даярлық сынып 0
Балалардың жасы: 5жас
Жоспардың құрылу кезеңі : 25- 28 желтоқсан 2023-2024 оқу жылы
Күн тәртібі | Дүйсенбі | Сейсенбі | Сәрсенбі | Бейсенбі | Жұма | ||||||||||||
Балаларды қабылдау | Мұғалімнің балалармен қарым-қатынасы: отбасы туралы жеке әңгімелесу, қарым-қатынас және көтеріңкі көңіл-күй орнатуға ойындар ұйымдастыру. Жағымды жағдай орнату | ||||||||||||||||
«Ұннан жасалған тағамды ата» дидактикалық ойыны Мақсаты: нан-тоқаш өнімдері туралы білімдерін бекіту; нанға ұқыпты қарауға тәрбиелеу | «Төртінші артық» дидактикалық ойыны Мақсаты: артық затты (азық-түлік) табуға үйрету және себебін түсіндіру
| Жаңылтпаш «Сіз бізді іздемеңіз ана: Біз қымыздықты қырыққабат сорпасына қосамыз» Мақсаты: барлық дыбысты айту арқылы жаңылтпашты анық айтуға үйрету | «Табиғат және адам» дидактикалық ойыны Мақсаты: адам жасаған және табиғат адамға не беретіні туралы білімді жүйелеу: балық, ет, көкөніс, жеміс, жидек, тұқым, жаңғақ | ||||||||||||||
Ата-аналармен әңгімелесу, кеңес беру | Ата-аналармен әңгіме: Балалардың тазалығы жөнінде кеңес беру | Ата-аналармен әңгіме:Ата- аналарға балаларын ертеңгілік жаттығуға үлгертіп алып келулерін ескерту. | Ата-аналармен әңгіме: Балалардың жетістік пен дәрежесі үшін емес, сол қалпында сөзсіз қабылдап жақсы көретініңізді сездіріңіз. | Ата-аналармен әңгіме: Ата-аналарға балаларды тамақтарын тауысып жеуге үйретулерін ескерту. | |||||||||||||
Балалардың дербес әрекеті (баяу қимылды ойындар, үстел үсті ойындары, бейнелеу әрекеті, кітаптар қарау және тағы басқа әрекеттер) | «Тазалықтың денсаулық үшін маңызы» әңгімелесу (үй-жайды дымқыл тазалау, өз бөлмесін ретке келтіру қажеттілігі туралы) | «Тәні саудың жаны сау» әңгімелесу Мақсаты: мәдени-гигиеналық дағдыларын қалыптастыру | «Күн сайын ... тәртібі бойынша» ойлану-әңгімелесу (режимді сақтаудың мәні туралы) әңгімелесу | «Біз гимнастиканы не үшін жасаймыз» әңгімелесу (таңертеңгі гимнастиканың маңызы туралы) | |||||||||||||
Таңертеңгі жаттығу | Таңғы жаттығу кешені № 8 | ||||||||||||||||
Ұйымдастырылған іс-әрекетке дайындық | Түспен-эмоциямен «Менің көңіл-күйімді тап» дидактикалық ойыны Мақсаты: балаларды өз мінездерімен күресуге үйретуді жалғастыру | Табиғаттағы мінез-құлық ережелері туралы альбом қарау «Қауіпсіз сөздер» дидактикалық ойыны Мақсаты: үш тілде сөз тіркестерін құруды үйрету | «Кір-қожалақ қыз» драма-ойын Мақсаты: ойын бейнелерінің қимыл мәнерлілігін дамыту | «Дені сау болу – бұл оңай» сурет салу Мақсаты: салауатты өмір салтының алғышарттарын қалыптастыру | |||||||||||||
Білім беру ұйымының кестесі бойынша ұйымдастырылған іс-әрекет | 1 - ұйымдастырылған іс-әрекет | ||||||||||||||||
Сауат ашу негіздері Міндеті: Сөздерді дыбыстық талдау: сөздегі дыбыстардың ретін, дауысты және дауыссыз дыбыстарды анықтау Мақсаты: үш дыбысты сөздерге дыбыстық талдау жасауын одан əрі жетілдіру Күтілетін нəтиже: Жасайды: дыбыстық талдау жасайды. Түсінеді: сөздер əртүрлі дыбыстардан тұратынын. Қолданады: дыбыстарды ажыратады Дыбыстармен жұмыс. «Дұрыс көрсет» дидактикалық жаттығуы Балалар мен сендерге сөздер айтамын ал сендер сөз үш дыбыстан тұрса, үш цифрын, егер сөз екі дыбыстан тұрса, екі цифрын көтересіңдер. Мысалы: тай, май, су, бор, қол, бу, жақ, тақ, ақ, қар, лақ, ту, көл, ал, бал, жал, ол, ит, құс, он, сан, ар, бір, тұр, іл, ыр, ор, көр, із, көз, төз, мұз, шөп, көк, ұлу, сүт, үкі, би, қи, ұр, қал, бау, ау, уақ, ай т.б Суретке қара. Үш дыбыстан тұратын сөздерді ата. (Мая, тай, лақ, құс, шөп, əже, тал, нар, ала.) 2. Дыбыстық талдау жаса. Педагог балаларға жұмыс дəптерлеріне дыбыстық талдау жасайтындарын айтады. Əже, нар, тай суреттері астына дыбыстық талдау жасайды. – Балалар, біз бүгін дыбыстық құрылымы əртүрлі үш дыбысты сөздерге дыбыстық талдауды жасауды жалғастырайық. Педагог балаларды кезекпен тақтаға шығарып, дыбыстық талдау жасатады. Қалған балалар орындарында дыбыстық талдау жасайды. Қателескен жерлерін тақтадағы сызбамен түзейді. «Əже» сөзінің дыбыстық сызбасын педагог тақтаға іледі. – «Əже» сөзінде 2 буын, 3 дыбыс бар. Бірінші дыбыс – ə жіңішке дауысты, қызыл түсті дөңгелекпен белгілейік. Екіншісі – ж ұяң, дауыссыз, көк түсті дөңгелекпен белгіленеді. Үшіншісі – е жіңішке дауысты, қызыл түсті дөңгелекпен белгіленеді. | Қазақ тілі педагогының ұйымдастыруымен. | Сауат ашу негіздері Міндеті: Сөздерді дыбыстық талдау: сөздегі дыбыстардың ретін, дауысты және дауыссыз дыбыстарды анықтау Мақсаты: үш дыбысты сөздерге дыбыстық талдау жасауын одан əрі жетілдіру Күтілетін нəтиже: Жасайды: дыбыстық талдау жасайды. Түсінеді: сөздер əртүрлі дыбыстардан тұратынын. Қолданады: дыбыстарды ажыратады «Кім алғыр» дидактикалық ойыны – Балалар, алдарыңда көк түсті төртбұрыш, дөңгелек, үшбұрыш бар. Мен сендерге дауыссыз дыбыстарды айтамын, сендер дыбыс қатаң болса, көк төртбұрышты, ұяң болса, көк дөңгелекті, үнді болса, көк үшбұрышты көтересіңдер. Мысалы: б, в, г, ғ, д, ж, з, й, к, қ, л, м, н, ң, п, р, с, т, һ, ф, х, ц, ч, ш, у. Суретке қара. Үш дыбыстан тұратын сөздерді ата. (Мая, тай, лақ, құс, шөп, əже, тал, нар, ала.) 2. Дыбыстық талдау жаса. Педагог балаларға жұмыс дəптерлеріне дыбыстық талдау жасайтындарын айтады. Əже, нар, тай суреттері астына дыбыстық талдау жасайды. – Балалар, біз бүгін дыбыстық құрылымы əртүрлі үш дыбысты сөздерге дыбыстық талдауды жасауды жалғастырайық. Педагог балаларды кезекпен тақтаға шығарып, дыбыстық талдау жасатады. Қалған балалар орындарында дыбыстық талдау жасайды. Қателескен жерлерін тақтадағы сызбамен түзейді. «Əже» сөзінің дыбыстық сызбасын педагог тақтаға іледі. – «Əже» сөзінде 2 буын, 3 дыбыс бар. Бірінші дыбыс – ə жіңішке дауысты, қызыл түсті дөңгелекпен белгілейік. Екіншісі – ж ұяң, дауыссыз, көк түсті дөңгелекпен белгіленеді. Үшіншісі – е жіңішке дауысты, қызыл түсті дөңгелекпен белгіленеді. | Қазақ тілі педагогының ұйымдастыруымен. | Көркем әдебиет | |||||||||||||
Үзіліс : Затты лақтыру мен қағып алуға арналған ойындар «Допты қуып жет» | |||||||||||||||||
Тынымсыз Тіл туралы ертегі жаттығулары: Сыйқырлы айнаға қарап отырып, араның масаның , шегірткенің, жыланның дыбыстарын салып көр. Осы дыбыстарды Тынымсыз Тіл ұнатады ма соны байқа. Ағайынды аралар. Ағайында арарармыз, Еңбек үшін жаралғанбыз. -з-з-з-з-з Шырын іздеп күні бойы Гүл бақшаны аралаймыз -з-з-з-з-з (Үш саусағыңды түйістіріп, ұшып жүрген араларға ұқсат, әрбір екі жолдан кейін аралардың ызылдағанын сал.) Жаман ара Қалмай ұшып соңынан, Ара қуды Мұратты. -з-з-з-з Шағып алып қолынан, Досымызды жылатты. -у-у-у-у (Араның дауысы мен баланың ара шаққандағы дауысын сал) | Ойын: «Допты қуып жет» Мақсаты: Балаларды ептіліке,шапшаңдыққа тәрбиелеу.Тәрбиешінің берген белгісін мұқият тыңдай білуге үйрету. | ||||||||||||||||
2 - ұйымдастырылған іс-әрекет | |||||||||||||||||
Қоршаған орта Міндеті: Тірі және өлі табиғат құбылыстары туралы білімдерін кеңейту. «Өлі табиғат» ұғымымен таныстыру Мақсаты: Қыста табиғатта болатын маусымдық өзгерістерді бақылап, олардың атын атау және бір-бірінен ажыратуға үйрету Күтілетін нəтижелер: жасайды:қыста табиғатта болатын маусымдық өзгерістерді атап бере алады. түсінеді: қыстағы табиғат құбылыстарының ерекшеліктерін түсінеді. қолданады: зерттеушілік дағдысын пайдаланады : Қыста өте көп қар жауады. Әдемі, үлпілдеген, аппақ қар жерге, үйлердің шатырына, ағаштарға жауады. Олар да жаңбыр сияқты бұлттан пайда болады. Бірақ олардың түзілу жолы сәл өзгешелеу. Бұрын біз қар дегеніміз қатып қалған су тамшылары деп ойлайтынбыз. Бірақ олай емес екен. Ғалымдар қардың пайда болу құпиясын ашты. Қардың ешқашан тамшыдан пайда болмайтынын білді. Су тамшылары қатып, мұзға, яғни бұршаққа айналуы мүмкін. Ондай бұршақтарды біз жаздыгүні күн күркіреп, қатты жаңбыр жауғанда көреміз. Ал қар жерден өте биікке, ауасы үнемі суық болып тұратын жерлерге көтерілген су буынан пайда болады екен. Су буынан бастапқыда кішкентай мұз түйіршіктері – кристалдар пайда болады. Бірақ оларды жерге жауатын қар деуге болмайды. Өйткені олар өте ұсақ. Сол ұсақ кристалдар біртіндеп үлкейіп, қарға айналады | Сөйлеуді дамыту Міндеті: Табиғат құбылыстарын сипаттауда заттар мен нысандардың ерекшеліктерін білдіретін сөздерді дұрыс таңдау, Мақсаты : «Сөз», «Сөйлем» деген не екенін түсіндіру. –Педагог балалардан қыс мезгілінде неше ай бар екенін сұрайды? Қыс мезгілі ұнай ма, несімен ұнайды? – деп сұрақ қойады. Демонстрациялық материал. –Ендеше, мына үлгі суретке қарап, әңгіме құрайық. Суретте қарап, көргендеріңді өз қиялдарыңмен толықтырып, әңгіме құрап көріңдер. –Суретке мұқият қарап, тақырып қойыңдар. Сендер суретте шанамен сырғанап жүрген балаларды, коньки теуіп жүрген баланы көріп отырсыңдар, балаларға ат қоя отырып, әңгіме құраңдар. «Бұл суреттің тақырыбын сендер қалай деп атайтын едіңдер?» деген ұсыныс айтады педагог. Педагог балалардың ойларын қорыта келе: «Бұл суреттің тақырыбын "Ажарлы қыс " деп атасақ қайтеді, келісесіңдер ме?» – деп сұрады. –Балалар "ажарлы " – сөзі «көрікті, әсем, тамаша, сұлу» деген мағынаны береді. Педагог қол көтеріп, әңгіме құрауға қызығушылық танытқан балалардың бәрінің ойын тыңдайды. Жақсы әңгіме құраған баланы мақтайдыМатематика негіздері Міндеті - -Айлар, жыл мезгілдері туралы түсініктерді қалыптастыру, олардың ретін білу және атау Мақсаты айлардың атауларын жыл мезгілдеріне қарай таныстыру . Күтілетін нәтижелер: меңгереді: жыл айларының реттілігімен таныстыру. түсінеді: жыл мезгілдерінің маусымдық айырмашылықтарын; қолданады: жыл мезгілдерінің, айлардың олардың реттілігімен айту дағдысы Педагог қуыршақты жыл мезгіліне сай киіндіруді ұсынады. Тақтадағы баланың суреті бойынша маусымға қарай киім таңдауға көмек көрсету. Қуыршақтың есімін қойып, жыл мезгіліне сай киіндіруге көмектеседі. – Далада күн суық болғанда қалай киіну керек? Ал күн ыстық болғанда ше? Педагог 18-кесте бойынша жыл мезгілінің суретін көрсетеді, балалар қуыршаққа киім таңдайды | Математика негіздері Міндеті: Айлар, жыл мезгілдері туралы түсініктерді қалыптастыру, олардың ретін білу және атау Мақсаты айлардың атауларын жыл мезгілдеріне қарай таныстыру. . Күтілетін нәтижелер: меңгереді: жыл айларының реттілігімен таныстыру. түсінеді: жыл мезгілдерінің маусымдық айырмашылықтарын; қолданады: жыл мезгілдерінің, айлардың олардың реттілігімен айту дағдысы Суреттерді қарайды. Жыл мезгілдерін атайды. Жыл мезгіліне сәйкес ағаштарды таңдайды. Оларды жапсырады. | Математика негіздері Міндеті: Айлар, жыл мезгілдері туралы түсініктерді қалыптастыру, олардың ретін білу және атау - Мақсаты айлардың атауларын жыл мезгілдеріне қарай таныстыру. . Күтілетін нәтижелер: меңгереді: жыл айларының реттілігімен таныстыру. түсінеді: жыл мезгілдерінің маусымдық айырмашылықтарын; қолданады: жыл мезгілдерінің, айлардың олардың реттілігімен айту дағдысы «Жыл бойы» Педагог допты лақтырып, сұрақ қояды: – Ақпан жыл ішінде нешінші ай? – Жылдың соңғы айы қандай? – Қазаннан кейінгі қандай ай? – Жаз айларын ата және т.б. | . | |||||||||||||
Үзіліс: | |||||||||||||||||
Саусақ ойындары Ойын:Су толтыру. Мақсаты:Қол ептілігін дамыту,ас ішкенде қалай отырып,қасықты қалай ұстайтынын,ыдыстар қалай тұратынын үйрету. Керекті құралдар:шұңқыр қасық,шұңқыр тәрелке мен күрешке. Мазмұны: Үстел үстіне шұңқыр ыдысқа су құйып қоямыз.Одан кейін 1-ші тәрбиеші өзі көрсетеді.Ыдыстағы суды қасықпен алып,ақырын төгіп алмай күрешкеге құямыз.Осы іс-әрекет бірнеше рет қайталанады. | Саусақ ойыны: Жүретін саусақтар. Мақсаты:Саусақтарын жүргізе отырып,саусақты шынықтыру және заттарды атау үшін логикалық есін ұлғайту. Керекті құралдар: Суреттері бар кітапшалар. Шарты: Суреті бар кітапшаны алып,ішін ашып,ішінде балалар білетін деген суреттерді парақ бетінде саусақтарды жүргізе отырып (2 саусақпен),суретті нұсқап оның атын сұрайды.балалар жауап береді.Сол ереже бойынша қайталана | Дидактикалық ойын: «Домино» Мақсаты: «Баланың көліктер жайлы білімдерін дамыту, пысықтау. Сәйкес көлікті тауып дұрыс атату, оның атқаратын қызметімен таныстыру. Ойын шарты: Суреттері сәйкес келетін карточкаларды біріне қатарлап тізіп қою, кім бұрын барлық карточкаларын қояды, сол жеңіп шығады. Қажетті құралдар: Бірдей қос суреттер, әртүрлі көліктер бейнеленген көлімдері 5×6см карточкалар. | |||||||||||||||
3 - ұйымдастырылған іс-әрекет | |||||||||||||||||
Қазақ тілі Міндеті: Тыңдалған көркем шығарма мазмұнын ретімен жүйелі түрде жеткізу Мақсаты сыпайылықты білдіретін сөздермен сөздік қорларын толықтыру, оларды күнделікті өмірде қолдана білуге дағдыландыру. Дидактикалық ойын: «Не деу керек?» – Тақпақтарды тыңдап, назар аударамыз. Қай жауабы дұрыс? Апаң сенің базардан Алма сатып әкелді. Ең үлкенін, жақсысын Саған таңдап әперді. Не деп айтып жеу керек? «Рақмет, апа!» – деу керек. Балалар жүр көшеде, Естілді шу-айғай. Сен де шықтың досыңды, Қағып кеттің байқамай. Мұндайда не деу керек? «Кешір досым», – деу керек. Осы келген бетіңде, Допты қудың жарыстың. Көшенің сол шетінде, Кезікті бір апайың, Ұмыттың сен не деу керек? «Сәлеметсіз бе!» – деу керек. | Қазақ тілі Міндеті: Тыңдалған көркем шығарма мазмұнын ретімен жүйелі түрде жеткізу Мақсатысыпайылықты білдіретін сөздермен сөздік қорларын толықтыру, оларды күнделікті өмірде қолдана білуге дағдыландыру. Мақал-мәтелдерді жаттап ал. Әдептілікті данадан үйрен. «Сіз» деген – әдеп, «Біз» деген – көмек. Педагог жеке жұмыс жүргізеді. Ойын «Сұраққа жауап бер». – Сен әдепті баласың ба? – Иә. Мен әдепті баламын. – Досыңды ренжітсең, кешірім сұрайсың ба? – Иә. Досымды ренжітсем, кешірім сұраймын. | Сөйлеуді дамыту Міндеті: Табиғат құбылыстарын сипаттауда заттар мен нысандардың ерекшеліктерін білдіретін сөздерді дұрыс таңдау, Мақсаты . «Ажарлы қыс» үлгі суреті бойынша әңгіме құрауға үйрету «Айырмашылығын тап». Екі аққаланың суреті беріледі. Суретке қарап, аққалалардың айырмашылығын табу керек | Көркем әдебиет Міндеті: Өлеңді жатқа, мәнерлеп, интонациямен айту Мақсаты өлеңді жаттату арқылы шығарманың эмоциялық- бейнелік мазмұнын қабылдауға жетелеу Педагог үстелге шыршаны, қуыршақ Аязата мен Ақшақарды қояды. – Жақында қандай мерекені қарсы аламыз? – Қандай мереке шыршасыз өтпейді? – Шырша қайда өседі? Қазір жылдың қай мезгілі? – Жаңа жыл мерекесі саған несімен ұнайды? – Бүгін ақын Сағи Жиенбаевтың «Жаңа жыл келді» өлеңімен танысамыз. Өлең – əдеби жанрдың бір түрі екенін естеріне түсіру. Өлең сөз адамның жан тебіренісін əсерлі етіп жеткізеді. Айрықша сезімдерді ұйқас сөздермен суреттейді Жұмбақты шеш. Жасыл ине киімім, Жайлаймын тау биігін. Жаңа жылды тойласаң, Төріндемін үйіңнің. (Шырша) 3. Жаңа жылды қарсы алу үшін қажетті заттарды шыршаға сызып қос. | ||||||||||||||
Үзіліс: | |||||||||||||||||
«Гүлдерді күтеміз»ойыны Мақсаты:балалардың табиғатты рухани бағалау мәдениетін, гүлдерді дұрыс күтіп-баптау, яғни суару, қопсыту дағдыларын қалыптастыру. Гүлдердің түрлерін (көпжылдық, біржылдық, пияз тұқымдас, шөптекті, тұқымдас гүлдерді) ажырата білуге үйрету. Гүлдер сұлулық белгісі екенін, оларды күтіп-баптап, қамқорлыққа алу керектігін түсінеді. Ойын шарты: гүлдерді екіге бөлу,дала гүлдерін газонның қасына іліп,ал бөлме гүлдерін үйдің қасына қою , суреттер бойынша әнгімелету. | Қимылды ойын:«Ту». Мақсаты: Топтағы қарым-қатынасты нығайту. Ойынның шарты: Балалар 3-4 топқа бөлінеді.Әр топтың ортасында 1 бала ту ұстап тұрады. Тәрбиешінің бұйрығы бойынша ойыншылар жан-жаққа жүгіріп, көздерін жұмып тұрады. Тәрбиешінің бұйрығы бойынша ту ұстаған балалар орындарын ауыстырады. Тәрбиеші «Өз туларыңды табыңдар» дегенде ойыншылар өз туларына қарай жүгіреді. Қай топ тез жиналады, сол топ жеңеді.( Тулардың түстері әр түрлі болу керек) | Қимылды ойын: «Шұңқырдағы қасқырлар» Мақсаты: Балаларды шапшаңдыққа, жылдамдыққа баулу. Ойынның шарты:Алаңның ортасында ұзын шұңқыр салынды.(1-1,5 метр)Шұңқырдың ортасында екі қасқыр тұрады. Қалған ойыншылар ешкі болады. Ешкілер алаңның бір жақ шетінде үйлерінде тұрады.Тәрбиешінің бұйрығы бойынша ешкілер үйлерінен шығып, шұңқырдан секіріп өтіп, жайылымға барады. Қасқырлар шұңқырдан шықпай ешкілерді ұстап алу керек. | |||||||||||||||
4 - ұйымдастырылған іс-әрекет | |||||||||||||||||
Дене шынықтыру Міндеті: Таныс дене жаттығуларын музыка әуенімен әсем және ырғақты орындау Мақсаты Баланың кинестикалық (көру мен тыңдау арқылы қабылдауы) қабілеттерін дамыту I.«Қарда жүргіш мәшие»: бір тізбекпен жүреді. «Орман тұрғындары» жаттығулары: тізбекпен қоян, қасқыр, түлкінің жүрістерін салып жүреді. II.ЖДЖ ойын түрінде («орман алаңқайында жылынамыз») «Артымнан қайтала». Педагог жаттығуларды көрсетеді. Балалар жаттығуларды педагогтің көрсеткеніндей орындауға тырысады. Тыныс алу гимнастикасы: «Жел». •Қолды төмен түсіріп, аяқты алшақ қойып, мұрынмен дем алу. •Басты солға бұрып, ерінді жиырып алдыға шығарып үрлеу. •Басты түзу ұстап, дем алу, басты оңға бұрып, демді шығару. •Басты түзу ұстап, мұрын арқылы дем алу, ерінді жиырып алдыға шығарып үрлеу. •Басты төмен түсіріп, иекті кеудеге тигізу, дем шығару (қол білезіктерін айналдыру). | Музыка Міндеті: - Музыкаға сәйкес орындалатын би қимылдарын білу Мақсаты: Музыкалық тіркестерге сәйкес қимылдарды өзгерту, жылдамдық пен ептілікті білдіру. Музыка тыңдау: «Қыс» (А. Вивальди, үнтаспадан) Ән айту: «Ақша қар» (К. Қуатбаев) «Ақша қар» (Е. Өміров) Музыкалық-ырғақтық қимылдар: «Шеңберге тұр» (Л. Бетховен) Билер: «Ұлпақарлар биі» («Вальс» П. Чайковский үнтаспада, «Билеп үйренейік» жинағынан) Ойындар, хороводтар: «Жылдам құрастыр» Музыкалық аспапта ойнау: «Полька» (А. Филиппенко) | Дене шынықтыру Міндеті: Қимылдардың ырғағын музыкалық сүйемелдеумен үйлестіру Мақсаты 2.5 м арақашықтықта бір-біріне доп лақтырып, доптың ұшуын бақылауға, ұшып келе жатқан допты қолды бүккен күйде қағып алуға үйрету. Бөрене үстінде төрттағандап еңбектеуге үйретуді жалғастыру, қол мен аяқты үйлестіріп қозғай білу шеберліктерін (машықтарын) дамыту. «Сілеусін» – бөренеден түсу Бөренеден асықпай, сақтықпен түседі. Бір-біріне кедергі келтірмеуге тырысады. (4 рет) | Дене шынықтыру Міндеті:Түзу бағытта адымдап жүру Мақсаты Баланың денсаулығын нығайтуға арналған жұмыстарды жалғастыру Қимыл-қозғалыс ойыны: «Қасқыр мен лақтар». (3 рет) Ойын шартын естеріне түсіреді. Қарама-қарсы жаққа тек белгіден кейін ғана жүгіреді. Залдың бір шетінде тұрады. Зал ортасында «қасқыр» тұрады. «Бөрте, бөрте, бөрте лақ, Бөрте лақ тым ерке-ақ. Кетесің кейде секеңдеп, Байламаса көкем кеп». Белгіден кейін залдың екінші шетіне «лақтар» жүгіреді, «қасқыр» оларды ұстап алуға тырысады. | ||||||||||||||
Серуенге дайындық | Киімдерді реттілікті сақтап дұрыс киінуге үйрету. | Киімдерді реттілікті сақтап дұрыс киінуге үйрету. | Киімдерді реттілікті сақтап дұрыс киінуге үйрету. | Киімдерді реттілікті сақтап дұрыс киінуге үйрету. | |||||||||||||
Серуен | Желді бақылау Мақсаты: желдің бағытын қалай, нелерарқылы анықтауға болатынды-ғын,баяу, жылдам сөздерінің мағнасын түсіндіру Сұрақ: - Желдің бағытын, күшін қалай біліп, анықтауға болады? - үй мұржаларынан шыққан түтіннен, - қағаздың ұзыншалау кішкентай кескінділерінен - орамалдардың қозғалысынан анықтап білуге болады. Көркем сөз Қыстағы қар, жаздағы жаңбыр – жерге жауған нұр. Қимылды ойын: «Әткеншек» Мақсаты: алғашқыда асықпай, сонан соң тез айналып жүгіру. Еңбек:алаңшаны көркейту үшін түрлі-түсті мұз кесінділерін дайындап қою. | Аула сыпырушы еңбегімен танысу Мақсаты: аула сыпырушының қыс кезіндегіеңбегі, оның жұмысы туралы балалардыңтүсінігін толықтыру. Бағбандардың еңбегін бағалап, құрметтеуге тәрбиелеу. Тапсырма: «Ауланы тазалаушының еңбегін қалай жеңілдетсем» деген тақырыпқа шағын әңгіме құрастыру. Тақпақ: Қолынакиіп қолғапты, Ауланы ағай сыпырды. Тазалап қарды мұздарды, Бәрімізге олжол ашты. Қимылды ойын: «Сауықшылар»(қысқы спорт ойындары.) Жеке жұмыс: «Кім алысқа секіреді?» Жүгіріп келіп ұзындыққа секіру. Жаңылтпаштар: Қаңтар айы болды, күн суытты Қалың қар жауды, боран соқты. Жапалақтап ақ қар жауды Еңбек: аула сыпырушыға балабақшаның ауласын сыпруға көмектесу | Мұз сүңгісін бақылау. Тапсырма: «Сүмелек мұз» тақырыбына сурет салу. Сұрақтар: Сүмелек мұз жөнінде не айтуға болады? Ол қандай? Сәбіз сияқты Сүмелек мұз қай жерде, қалай пайда болады? Күнгей жақта ма, әлде терістік жақта ма? Олар қайдан пайда болады? Осыдан қандай қортынды жасауға болады? Көркем сөз: Көл бетінде жатыр айдын – мұзойнақ, Қыстың өзі жасағандай бізді ойнап, Шаңғы теуіп жарысамыз желменен, Күнде осында қызықтаймыз біз ойнап. Мұзафар Әлімбаев Қимылды ойын: «»Үйсіз қалған қоян Мақсаты: ойынның тәртібін сақтай отырып, секіріп алға жүгіру. | Қайың ағашын бақылау. (Қиялдау) Балаларды табиғаттың қорғаушысы болуға тәрбиелеу. Тапсырма: ағаш туралы суреттер бойынша шығармашылық әңгіме құрастыру. Әр балаға суреттер таратылады. Көркем сөз Ағаштар тұр жүдеп, Жапырақ сәні енеді. Соғады жел үдеп, Қыстың кеп сәлемі. Еңбек: қайың ағашының түбіне қар жинау. Мақсаты: балаларға ағаштың түбін қармен жабудың сырын, пайдасын түсіндіру. Қимылды ойын: «Біз көңілді баламыз» Жеке жұмыс: «Жұмбақты шеш» сюжетті ойын ойнату. Жұмбақ: Жазда жатсаң көлеңкесінеалады, Қыста жақсаң, жаның рахат табады. Ағаш | Желді бақылау Мақсаты: желдің бағытын қалай, нелерарқылы анықтауға болатынды-ғын,баяу, жылдам сөздерінің мағнасын түсіндіру Сұрақ: - Желдің бағытын, күшін қалай біліп, анықтауға болады? - үй мұржаларынан шыққан түтіннен, - қағаздың ұзыншалау кішкентай кескінділерінен - орамалдардың қозғалысынан анықтап білуге болады. Көркем сөз Қыстағы қар, жаздағы жаңбыр – жерге жауған нұр. Қимылды ойын: «Әткеншек» Мақсаты: алғашқыда асықпай, сонан соң тез айналып жүгіру. Еңбек:алаңшаны көркейту үшін түрлі-түсті мұз кесінділерін дайындап қою. | ||||||||||||
Балалармен жеке жұмыс | Сабыржан отбасы мүшелері туралы сұраққа жауап алу. Мақсаты: Сабыржанды әңгіме айтуға жетелеу. | Айғанымға суреттегі заттарды атату: Мақсаты: Айғанымға заттардың атын ататып, сөздерді анық айтуға үйрету. | Нариман балалардың аттарын айтқызып ойнау. Мақсаты: Есте сақтауын дамыту. | Айбибімен Отбасы мүшелері туралы әңгімелесу. Мақсаты: Өз ойын толық жеткізіп айтуға жетелеу. | . | ||||||||||||
Балалардың дербес әрекеті (аз қимылды, үстел үсті ойындары, бейнелеу әрекеті, кітап- тарды қарау және басқалар | :«Алдар көсе»ертегісі Мақсаты: балалар Алдар көсе ертегісін біледі. Ой қиялын саусақ қимылы арқылы көрсетеді. | «Немен қоректенеді?» Мақсаты:Балалардың алғырлығы мен ойлау шапшаңдығы дамиды. қарама-қарсы мағыналарды анықтап айтады. | Дидактикалық ойын:«Желсоғып тұр» Мақсаты: Кез – келген жағдайларда қатты немесе ақырын дауысты қолдана алады. | «Суретте не жетіспейді»? Мақсаты: Балалар суретте бейнеленген заттарға қай бөліктері жетіспейтіндігін көрсетіп атайды.. | |||||||||||||
Балаларды үйге қайтару | Ата –аналарға кеңес Егер Сіздің балаңыз көпшіл, өз-жақындарыңыз бен бірге бөтен адамдарды жатырқамаса, ойын кезінде өздігімен ойнай білсе, мінезі ашық, өз құрдастарымен мейрімді болса мектепке келген күннен бастап – ақ үйреніп кететіне сеніңіз. | Ата –аналарға кеңес Егер Сіздің балаңыз көпшіл, өз-жақындарыңыз бен бірге бөтен адамдарды жатырқамаса, ойын кезінде өздігімен ойнай білсе, мінезі ашық, өз құрдастарымен мейрімді болса мектепке келген күннен бастап – ақ үйреніп кететіне сеніңіз. | Ата –аналарға кеңес - үйдегі жағдайда баланың өзіне - өзі қызмет етудің алғы шарттарына үйрете беріңіз: жуыну, қолын сүрту, шешіну, өз бетімен тамақтану, тамақ ішкенде қасықты пайдалану, горшокқа сұрану. Киімдері міндетті түрде өзіне ыңғайлы болуы шарт: шалбар не болмаса шорты замоксыз, белдеушесіз. | Ата –аналарға кеңес Егер Сіздің балаңыз көпшіл, өз-жақындарыңыз бен бірге бөтен адамдарды жатырқамаса, ойын кезінде өздігімен ойнай білсе, мінезі ашық, өз құрдастарымен мейрімді болса мектепке келген күннен бастап – ақ үйреніп кететіне сеніңіз. | |||||||||||||